Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2008

Δίχως "βαριά σκιά", μισή γραφή!

29/9/2008

Δίχως «βαριά σκιά», μισή γραφή!
Όταν το «Κυκλάμινο του βουνού» συνάντησε την Άλεφ

Είθισται σε μια συνέντευξη τον πρόλογο να τον κάνει αυτός που ρωτά, λόγω ιδιότητας όμως (δημοσιογράφος είμαι και φαίνομαι και μ’ αρέσει και απ’ αυτό ζω), αναλαμβάνω τον ρόλο. Έκπληκτη.
Για την Κατερίνα Σταματίου- Παπαθεοδώρου μου πρωτομίλησε ο Ρήντερ, δυο μιση χρόνια πριν.
Είχε βγάλει ένα βιβλίο, μου είπε, ήταν μια αυθόρμητη, καλόκαρδη, αυθεντική, χειμαρρώδης, γενναιόδωρη και ξεχωριστή διαδικτυακή και λογοτεχνική φωνή.
Το βιβλίο της το παρήγγειλα, την διάβασα το ίδιο βράδυ:
«Γράμμα στη μάννα με δύο νν».
Έκανα το ελάχιστο.
Με γέμισε λουλούδια από οθόνης και αγάπη. Αγάπη άδολη, καθαρή.
Την πρώτη φορά που συναντηθήκαμε, ήταν που να γελά ο κάθε πικραμένος!
Παρουσίαζα το βιβλίο της Πέρσας Κουμούτση και ξαφνικά βλέπω μια συμπαθητική κοπέλα από το κοινό να μου κραδαίνει μια γλάστρα μπρος τα μάτια μου!
«Μπα, συγγενής της Πέρσας», σκέφτηκα. Αλλά μπα, εμένα κοιτούσε, τίποτε αυτή! Δεν θα ξεχάσω ποτέ το χαρωπό βλέμμα της και την ελαφρώς απορημένη και επικριτική της φωνή:
«Καλά, τόσην ώρα σου κουνώ το κυκλάμινο μπρος θα μάτια σου, δε με κατάλαβες? Εγώ είμαι! Η Κατερίνα? Το Κυκλάμινο του βουνού?»

Αγκαλιαστήκαμε σα να την γνώριζα χρόνια. Την γνώριζα χρόνια, όπως γνωρίζει κανείς τους καρδιακούς φίλους κάποια στιγμή όταν τους συναντά.Η παρέα μου, συγγραφείς και κριτικοί οι περισσότεροι, μετά την εκδήλωση έπαθαν πλάκα με την Κατερίνα.

Θυμάμαι σαν τώρα τον Ζήρα (που τότε τον ψιλοντρεπόμουν και τον φοβόμουν κιόλας) να γελά μέσα από την καρδιά του και να της λέει «Κυρά μου, εσύ είσαι περιβόλι!»
Οι πάντες την λάτρεψαν!Εννοείται κι εγώ!
Τη συνέχεια, οι περισσότεροι ήδη θα την γνωρίζετε: η Κατερίνα «Κυκλάμινο του βουνού» άνοιξε την «Ανάμνηση» και το «Διότι» για μένα, αισθάνθηκα κάπως άβολα στην αρχή. Δεν με έχουν συνηθίσει σε τόση αγάπη, τρομάζω! Σιγά- σιγά, όμως, ζεστάθηκα σε όλη αυτή τη θαλπωρή. Ήταν σα να μου τη στέλνει από μακριά πλάσμα δικό μου, αγαπημένο! Εξάλλου ήταν κι ο Βόλος, τα Άνω Λεχώνια.. ήταν τόσα πολλά!

Η Κατερίνα συνέχισε να είναι δίπλα μου, στα δύσκολα και στα εύκολα.Κι όταν μου ζήτησε να της… δώσω συνέντευξη, παρ’ ότι ντράπηκα, δεν θα μπορούσα βεβαίως να της αρνηθώ.Το αποτέλεσμα, έκπληξη! Οι πιο τολμηρές και βαθιές και άμεσες ερωτήσεις που θα μπορούσε να μου κάνει κανείς! Οι απαντήσεις, αβίαστες, σαν σε φίλη καλή.
Το αποτέλεσμα, της το χρωστώ, κι εγώ εξεπλάγην, και το ανεβάζω.
Ευχαριστώντας τον σίφουνα- Κατερίνα που εισέβαλε στη ζωή μου με τόση αγάπη και τόση ενέργεια, τόση γενναιοδωρία από το πουθενά.Αποτελώντας σε χρόνο ντε τε, μέλος της ιδιότυπης οικογένειάς μου!
Ιδού η διαδικτυακή μας συνέντευξη, χωρίς εξωραισμούς. Με όλα τα αμήχανα και τις επαναλήψεις μας, πατώντας άτσαλα σε ενικό και πληθυντικό. Αλλά αυτές είμαστε και εκείνο που ακολουθεί, έτσι μας βγήκε!

Κατερινάκι μου για τη φροντίδα και την αγάπη σου, σ’ ευχαριστώ και σ’ αγαπώ.

Kατερίνα: Κυρία Ελένη Γκίκα, ξέρετε πόσο σας θαυμάζω, πέρα απ’ το αγαπώ», και ως άνθρωπο, τώρα που σας γνώρισα. Δεν είμαι δημοσιογράφος, θα ήθελα όμως να σας ρωτήσω κάποια πράγματα, ως αναγνώστρια σχεδόν όλων των βιβλίων σας. Θα ξεκινήσω απ’ την πρώτη κλασσική ερώτηση, αφού σας ευχαριστήσω εκ των προτέρων!

Ελένη: Η ευχαρίστηση, όλη δική μου! Κατερίνα μου, ξέρεις πόσο σ’ αγαπώ και σε εκτιμώ, πόσο δικό μου άνθρωπο σε αισθάνομαι!

Κατερίνα: Υποθέτω ότι γράφετε πρώτα για σας και μετά για τους άλλους. Άρα, ξεκινάτε με πρώτο όπλο εκτός των γνώσεών σας, την «ανάγκη». Έτσι είναι;

Ελένη: Κακά τα ψέματα, για μας τα κάνουμε όλα: γράφουμε, είμαστε καλοί, αγωνιζόμαστε, πιστεύουμε… Δίχως «βαριά σκιά», μισή γραφή! Τον δικό μας γρίφο επιζητάμε να λύσουμε γράφοντας! Την δική μας ανάσα να βρούμε, την αλήθεια μας, να σωθούμε ή έστω απλώς και να επιβιώσουμε! Κατόπιν έρχονται οι ελάχιστοι φίλοι μας και ύστερα ακολουθούν, αν ακολουθήσουν, και οι άλλοι.

Κατερίνα: Μετά την γραφή ενός πεζού ή ενός ποιήματος, πόσο εύκολα παρεμβαίνετε αργότερα;

Ελένη: Ελάχιστα! Κάποια πράγματα ή σε καταδέχονται ή δεν σε καταδέχονται! Ειδικά όσον αφορά το ποίημα. Στο πεζό, είσαι και λίγο χειρόναξ, χρειάζεται να κτίσεις πάλι και πάλι, χρειάζεται αρχιτεκτονική δομή, αρχικό σχέδιο. Αλλά και πάλι, το ύφος, το τέμπο, τον ρυθμό της ιστορίας, τη γλώσσα της, ή τη βρίσκεις απ’ την αρχή ή δεν την βρίσκεις!

Κατερίνα: Τι είναι για σας οι «Στιγμές»; Πόσο εύκολα μπορείτε να επέμβετε σε κείμενα δύσκολων και ιερών στιγμών για σας;

Ελένη: Τα σημαδάκια που με οδηγούν σαν τον Κοντορεβιθούλη στον Χρόνο! Εύχομαι μόνον να είμαι άξια να τις διακρίνω αυτές τις Στιγμές, γιατί είναι θέμα ματιάς, ξέρετε! Την Ποίηση και τον Θεό ή τα κουβαλάς μέσα σου και παντού τα βλέπεις ή όχι! Και μερικά πράγματα θα πρέπει απλώς να προσπαθείς να τα κατανοείς και να τα σέβεσαι!

Κατερίνα: Έχω διαπιστώσει ότι η γραφή σας ξεχωρίζει. Δεν θυμίζει κανέναν, παρά μόνο Ελένη Γκίκα. Πόσο εύκολα το δέχτηκε αυτό ο εκδοτικός χώρος; Ή πόσο δύσκολα ήταν αυτό για σας, ώστε να το δεχτούν οι άλλοι;

Ελένη: Κανένας δεν θυμίζει κανέναν, με ό,τι έχουμε γράφουμε! Οι άλλοι, δεν ξέρω, ας μην ακουστεί υπερφίαλο, δεν με πολυαπασχολούν. Αλλά ούτε και ο εκδοτικός χώρος, και ο Στρατής Φιλιππότης, ο πρώτος εκδότης μου, και η Αναστασία Παπαδημητρίου της «Άγκυρας» είναι επιστήθιοι φίλοι, πες οικογένειά μου! Δεν ταλαιπωρήθηκα, υπήρξα τυχερή.

Κ: Γράφετε όλων των ειδών τα είδη σε πεζά και όλων των ειδών σε ποίηση. Ποιο απ’ όλα σας βγαίνει πιο εύκολα και ποιο είδος σας δυσκολεύει πιο πολύ;

Ε: Η ποίηση με μια ανάσα, σαν επιγραφή από Νέον στο σύμπαν, αστεράκι που σου πέφτει κατακέφαλα από τον ουρανό. Όλα τ’ άλλα, εκτός από την αρχική ιδέα, θέλουν δουλειά, αφοσίωση, χρόνο. Τη ζωή σου όλη.

Κ: Εσείς, αν σας έλεγα να διαλέξετε έναν τίτλο, πέρα απ’ τους άλλους, τους πολλούς που έχετε, «δημοσιογράφος», «κριτικός βιβλίων», ανάμεσα στο «συγγραφέας» και «ποιήτρια», ποιον θα διαλέγατε ή με ποια σειρά θα τα βάζατε;

Ε: Θα κρατούσα αυτόν της αναγνώστριας. Από δίψα ανάγνωσης τα έκανα όλα. Όλα τ’ άλλα, ταμπελάκια χωρίς αντίκρισμα! Αλλά και το «δημοσιογράφος» καθόλου κακό, απ’ εκείνο ζω, βγάζω το ψωμί μου, όσο πιο έντιμα και φιλότιμα γίνεται. Αν και θα πλήρωνα γι’ αυτό που κάνω. Τα βιβλία από μικρό παιδάκι με αφορούσαν, ε πώς να τα δω ως… επάγγελμα, ως δουλειά;

Κ: Εκδίδετε βιβλία σας πολύ συχνά; Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι είστε «Πλήθος», όπως ονομάστηκε και η θεατρικοποιημένη, μουσική παράσταση που δόθηκε προς τιμήν σας στο Κορωπί, σημαίνει ότι είστε επαγγελματίας «γραφιάς», ή λίγο παραπάνω τυχερή από άλλους «γραφιάδες» που κι εκείνοι γράφουν πολύ;

Ε: Και τυχερή και… εργατική! Εκτός ιστορίας, αισθάνομαι αβοήθητη, απροστάτευτη, ευάλωτη, μόνη! Η ιστορία είναι η ασπίδα μου, ο τρόπος να αντιλαμβάνομαι τελικά τη ζωή. Μονάχα γράφοντάς την, τελικά, την κατανοώ τη ζωή. Βεβαίως είμαι και τυχερή, έχω… εκδότρια φίλη που μ’ αγαπά και με πιστεύει!

Κ: Είστε της άποψης ότι όποιος εκδίδει λέγεται ποιητής ή συγγραφέας και όχι όποιος γράφει;

Ε: Όποιος γράφει και ζει ποιητικά. Εκδίδει ή δεν εκδίδει! Δεν είναι τίτλος τιμής η ποίηση, είναι τρόπος ζωής.

Κ: Αν και το δείχνετε με την ιδιαίτερη γραφή σας, π.χ, στα κείμενά σας βάζετε ημερομηνίες ενώ δεν είναι ημερολόγιο, ή στον «Υγρό χρόνο» που το βιβλίο σας μπορεί να διαβαστεί με πολλούς τρόπους, πιστεύετε ότι πρέπει να υπάρχουν «καλούπια» στην γραφή;

Ε: «Καλούπια» δεν μπαίνουν ούτε στη γραφή, ούτε και στη ζωή. Βεβαίως θα πρέπει πρώτα να τους γνωρίζουμε, για να τους καταλύσουμε μετά τους κανόνες. Αλλά έτσι ή αλλιώς, με ό,τι έχει γράφει, ζει, αντιλαμβάνεται, διαβάζει ο καθένας.

Κ: Πιστεύετε ότι για να γράψει κάποιος, πρέπει να έχει διαβάσει πολύ και αν ναι, τότε καταργούμε την «ανάγκη»;

Ε: Έχω γνωρίσει συγγραφείς σημαντικότατους οι οποίοι δεν έχουν διαβάσει… τίποτα και κανέναν! Αλλά και συγγραφείς μετρίους έως αδιάφορους που έχουν διαβάσει τα πάντα (λέμε τώρα!) Καλόν είναι όμως εκείνος που γράφει, να διαβάζει κιόλας! Θα γράψει ακόμα καλύτερα! Και θα ζήσει, βεβαίως, πολλές ζωές! Λίγο είναι αυτό, νομίζετε?

Κ: Εσείς που έχετε διαβάσει τόσο πολύ παλιούς και νέους, έλληνες και ξένους συγγραφείς, πιστεύετε ότι έμειναν στην ιστορία, μόνο εκείνοι που ήταν πολυδιαβασμένοι ή πολύ μορφωμένοι;

Ε: Στην ιστορία έμειναν όσοι πλησίασαν την αλήθεια, όσοι άγγιξαν με την αγωνία τους, με το ύφος τους, με τη ζωή τους, τον γρίφο. Όσοι κάηκαν προκειμένου να λύσουν το αίνιγμα, είτε διαβασμένοι ήταν είτε αδιάβαστοι! Θέλει αίμα για να γράψεις και να γίνεις ιστορία. Και όταν το προσφέρεις, να μη σε αφορά ή να το αγνοείς.

Κ: Και μια και είστε και κριτικός βιβλίων στην εφημερίδα Έθνος, ήθελα να σας ρωτήσω πρώτα απ’ όλα, τα διαβάζετε όλα αυτά τα βιβλία ή με το έμπειρο πια μάτι σας καταλαβαίνετε περί τίνος πρόκειται και το προβάλλετε;

Ε: Διαβάζω φιλότιμα όσο περισσότερα γίνεται. Σχεδόν ένα βιβλίο την… ημέρα. Βεβαίως μπορώ και να διακρίνω, να ξεχωρίσω, αλλά πάντοτε κάτι μας διαφεύγει, πάντοτε κάνουμε λάθη. Είμαι ανοιχτή σε οποιαδήποτε υπόδειξη, και έτοιμη ανά πάσα στιγμή να αναθεωρήσω, να επανορθώσω, να προλάβω, να καταλάβω. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι διαβάζουν και τους οποίους εμπιστεύομαι. Αλλά διαβάζω κι εγώ ανελλιπώς από μικρό παιδάκι. Πάντα όμως όσο και να το προσπαθείς κάτι θα σου διαφεύγει. Ας μη το ξεχνάμε, μέσα στη φασαρία το χάνεις το σημαντικό και η εποχή μας έχει πολλή φασαρία!

Κ: Έχει τύχει να προβάλλετε ένα βιβλίο που δεν σας άρεσε ή που δεν θα διαβάζατε ποτέ εσείς η ίδια;

Ε: Έχω υπάρξει κι εδώ αρκετά τυχερή (ή ίσως και πολύ επίμονη ή ισχυρογνώμων), γράφω για ό,τι αγαπώ, προτείνω ό,τι θα διάβαζα, βεβαίως και ό,τι αξίζει (με όση υποκειμενικότητα ενέχει αυτό μέσα του). Αλλά ούτε δώρο δεν κάνω στον άλλον κάτι που δεν αγαπώ, δεν θα διάβαζα! Υπάρχουν βεβαίως και βιβλία που είναι ξεχωριστά και ιδιαίτερα, προσπαθώ να γράφω για ό,τι αξίζει και όχι για ό,τι μου μοιάζει.

Κ: Δεν θα πω ότι η συγγραφή έγινε «μόδα», αλλά υπάρχουν πολλοί νέοι Έλληνες συγγραφείς. Πώς μπορούν αυτοί οι συγγραφείς να φτάσουν στην αντίληψή σας (των κριτικών) και πολύ περισσότερο να τους μάθει ο κόσμος κι εκείνος να του δώσει την ευκαιρία αν αξίζει ή όχι;

Ε: Δύσκολα μου βάζετε, αλλά ευτυχώς υπάρχει ο αναγνώστης κι ο χρόνος. Ο αναγνώστης για να τα ανακαλύψει σε πείσμα όλων των κριτικών του κόσμου και ο χρόνος για να ξεχωρίσει ό,τι αξίζει!

Κ: Τι έχετε να πείτε για την πολτοποίηση βιβλίων;

Ε: Με πονά και που το σκέπτομαι! Με πονά επίσης και η ημερομηνία λήξης των βιβλίων! Λες κι είναι εδώδιμα αποικιακά, ή γιαουρτάκια στον μπακάλη! Ένα τρίμηνο, κι έξω απ’ τα ράφια! Αυτό σκοτώνει τη λογοτεχνία!

Κ: Θέλοντας και μη, είστε διάσημο πρόσωπο και μέσα στα πράγματα. Αν μπορούσατε να μου πείτε ειλικρινά, πόσο «καθαρός» είναι ο χώρος των βιβλίων;

Ε: Δεν υπάρχει «καθαρός» ή «ακάθαρτος» χώρος, ο χώρος είμαστε εμείς, οι άνθρωποι! Εμείς που αποτελούμε «τον χώρο». Συνηθίζουν να λένε «κακό χωριό τα λίγα σπίτια», αλλ’ επειδή είμαι από… χωριό (κι ας είναι το Κορωπί δίπλα στην Αθήνα), είμαστε τόσο λίγοι που όλοι γνωριζόμαστε, «καθαροί» κι «ακάθαρτοι». Το αναγνωστικό κοινό όμως και το όντως έργο, μόνον από καθαρότητα καταλαβαίνει!

Κ: Έχω διαβάσει άπειρες κριτικές σας και έχω την αίσθηση ότι μερικές φορές, επιτρέψτε μου τον όρο, «χαιδεύετε αυτιά». Υπάρχει αλήθεια, έστω ένα βιβλίο που να γράψατε ότι δεν σας άρεσε;

Ε: Ήδη σας το είπα, έχω την πολυτέλεια να διαβάζω και να γράφω για ό,τι αξίζει! Είναι πολύ μικρή η ζωή για να την σπαταλώ διαβάζοντας βιβλία που έχω απορρίψει εκ των προτέρων και μετά να τρώγω τον χρόνο μου ξερνώντας χολή!

Κ: Η συγγραφή πιστεύετε ότι γίνετε απ’ τους περισσότερους για την δόξα ή για το χρήμα;

Ε: Για τη… ματαιοδοξία! Και για κάποιους, επειδή δεν μπορούν να ζήσουν αλλιώς! Χρήμα? Μα τι είναι αυτά που λέτε? Ούτε να επιβιώσεις δεν μπορείς γράφοντας! Όσο για την δόξα, στην άλλη ζωή… σ’ αυτήν εδώ, δημόσιες σχέσεις ή «αυτό καταλαβαίνει ο κόσμος»!

Κ: Αλήθεια, μπορεί να υπάρξει χρήμα απ’ την συγγραφή στην Ελλάδα και να ζει ένας συγγραφέας μόνο απ’ αυτό;

Ε: Ούτε γι’ αστείο! Τώρα τελευταία η συγγραφή στην Ελλάδα έγινε… μόδα! Πριν από λίγα χρόνια σε θεωρούσαν και… ψώνιο! Μεταξύ μας, νομίζω, ότι πολλοί ακόμα μας θεωρούν (και ίσως, κάποιες φορές, και να μη σφάλλουν!)

Κ: Τι νιώθετε όταν ένα κακό βιβλίο γίνεται μπεστ σέλλερ και πιστεύετε πως υπάρχουν και κακά βιβλία;

Ε: Και το χειρότερο βιβλίο, μόνο καλό κάνει! Δυστυχώς ή ευτυχώς αγαπάμε ό,τι μας μοιάζει (και διαβάζουμε), τα μπεστ σέλλερ είναι ο καθρέφτης μας. Όπως κι αυτοί που μας κυβερνάνε.

Κ: Έχετε εκδώσει τόσα βιβλία! Υπάρχει κάποιο που δεν άρεσε και στεναχωρηθήκατε γι’ αυτό;

Ε: Για να γράφτηκε, θα είχε τον λόγο του. Η αλήθεια είναι ότι κάποια απ’ αυτά τ’ αγάπησα περισσότερο με τον χρόνο. Άλλα, όταν κυκλοφόρησαν, με πονούσαν τόσο ή ήμουν τόσο αλλού, που δεν ήθελα καν να τα αντικρίσω ή να τα διορθώσω. Αλλά σ’ όλα ήμουν εγώ, ο πιο βαθύς, ο πιο ευάλωτος, ο πιο αληθινός εαυτός μου. Με όλα τα πάθη και τα λάθη μου. Είναι σα να κάνω τα στραβά μάτια σε μένα!

Κ: Πιστεύετε πως η έκθεση της ψυχής του συγγραφέα, πουλιέται; Δηλαδή θα μπορούσατε να δείτε τα βιβλία σας σαν προιόντα;

Ε: Ούτε τα… προιόντα δεν μπορώ να δω σαν προιόντα! Είμαι υπέρ «της ψυχής των πραγμάτων» που έλεγε και ο Παλαμάς. Πόσο μάλλον τα βιβλία που αποτελούν για μένα ένα παράλληλο σωτήριο σύμπαν, την ίδια τη ζωή, τ’ ανθρώπινα, την ιστορία.

Κ: Είναι αγαπημένο σας το πιο ευπώλητο βιβλίο σας ή ας πούμε το πρώτο ή κάποιο άλλο;

Ε: Περισσότερο κινήθηκαν τα μυθιστορήματα «Να τα μετράω τα χρόνια ή να μην τα μετράω;» και «Αν μ’ αγαπάς, μη μ’ αγαπάς». Καλύτερες και περισσότερες κριτικές γράφτηκαν για το «Αύριο να θυμηθώ να σε φιλήσω» και τον «Υγρό χρόνο». Θυμάμαι, είχαν εντυπωσιάσει τα «Αναζητώντας τη Μαρία» και «Αλήθεια, τα τρως ακόμα τα νύχια σου;» Όλα τους είναι κομμάτια μου, δεν μπορώ να ξεχωρίσω «αγαπημένο».

Κ: Ήμουνα κι εγώ στην εκδήλωση που έγινε προς τιμήν σας στο Κορωπί. Δεν σας κρύβω πως άκουγα τα λόγια των ηθοποιών και τα τραγούδια, αλλά η σκέψη μου και το βλέμμα μου δεν έφευγε από σας. Για να μην πω εγώ τι φανταζόμουνα ότι σκεφτόσασταν, θα θέλατε να μου πείτε εσείς;

Ε: Ήταν 800 άνθρωποι που μ’ αγαπούσαν τριγύρω μου, ζώντες και τεθνεώτες παντού, είχε φεγγάρι, η παράσταση λεγόταν «Πλήθος είμαι» κι εγώ αισθανόμουνα μόνη μου! Δεν ξέρω τι σημαίνει μοναξιά παρά μονάχα όταν βρίσκομαι μαζί με τόσους άλλους! Με τους άλλους μού βγαίνει η μοναξιά μου, αλλιώς έχω τις μουσικές, τα βιβλία μου, τα λουλούδια μου, το βουνό και τους φίλους μου, τις αναμνήσεις και τα χαρτιά μου.

Κ: Ξέρετε την Σαβίνα από πρώτο χέρι…, πόσο κοντά σ’ εκείνη πιστεύετε ότι κατάφερε να φτάσει η ταλαντούχα ηθοποιός η Βικτωρία Ταγκούλη;Ο Κωνσταντίνος Πέτρου στον ρόλο του Άγγελου του αλκοολικού άνδρα;

Ε: Και οι δυο ήταν έξοχοι! Η Βικτωρία που τραγουδούσε κιόλας θεικά είναι ένα από τα παιδιά του Κραουνάκη στη «Σπείρα- Σπείρα». Ο Κωνσταντίνος πάλι τόσο ονειρικός! Εξαιρετικοί υπήρξαν και οι δύο! Όλοι είχαν κάνει σπουδαία και συγγενική δουλειά, η Αναστασία Παπαδημητρίου είχε γράψει μεθυστικά τραγούδια σα να ‘ταν για τη συγκεκριμένη παράσταση, έτσι νόμιζαν όλοι! Η Μελίνα Παπανέστορος από τρία βιβλία κράτησε και σκηνοθέτησε την πεμπτουσία. Και η ιδέα της Αννούλας της Παπαδημητρίου για την θεατρικοποίηση, φοβερή! Ο Γιώργος Κωνσταντινίδης ο πιο καλός μαέστρος του κόσμου. Η Χαρά Μπιρμπίλη- Παπαδημητρίου που είχε αναλάβει το βίντεο γουόλ, είχε τόσο ατμοσφαιρικές φωτογραφίες, δικό της εξάλλου είναι και το εξώφυλλο στο βιβλίο. Κι ο Γιώργος Γεωγλερής, παλιός φίλος, καλός, με συγκίνησε.

Κ: Πώς νιώθετε όταν ακούτε να τραγουδούν λόγια που εσείς γράψατε;Συγκίνηση, υπερηφάνεια, πρωτόγνωρα;

Ε: Ο,τι εν τέλει, ίσως δεν είμαι μόνη.

Κ: Πιστεύετε πως τα λόγια που τραγουδιούνται «μένουν» και δεν ξεχνιούνται, ενώ απ’ την ανάγνωση των βιβλίων, μένει μόνο το στόρι κι αυτό σύντομα μπορεί να ξεχαστεί;

Ε: Ε τα τραγούδια, όπως και να το κάνουμε, γνωρίζουν τον τρόπο να φτάνουν γρηγορότερα στην καρδιά!

Κ: Το αλκοόλ ήταν και είναι μια μάστιγα για τους άνδρες. Στην εποχή μας έγινε και για τις γυναίκες. Στην ιστορία σας… το τέλος ήταν δυσάρεστο. Πιστεύετε ότι αυτός ο δρόμος δεν έχει γυρισμό;

Ε: Όλοι οι δρόμοι έχουν γυρισμό, φτάνει να το προσπαθούμε! Δεν υπάρχουν υποθηκευμένες ζωές ούτε στην ευτυχία ούτε στην δυστυχία, ούτε στο πάθος, ούτε στο λάθος! Αλλά τη σωτηρία θα πρέπει να την αναζητήσουμε εντός μας! Το αλκοόλ όπως και οι ουσίες γενικά, είναι η άμυνά μας, το δεκανίκι μας για ν’ αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα με την οποία αντιδικούμε! Αλλά υπάρχει κι άλλος τρόπος αντιδικίας μ’ αυτήν, το διάβασμα και το γράψιμο, ένας απ’ εκείνους.

Κ: Ο Άγγελος δεν είχε την δύναμη να σωθεί ή κάποιο άλλο «μυστικό» ή αδιέξοδο τον οδήγησε στην αυτοκτονία;

Ε: Ο Άγγελος «έφυγε» διότι δεν άντεχε την άβυσσο που άνοιγε μέσα του! Σ’ αυτήν χάθηκε. Βέβαια τού έβαλε και η ζωή δύσκολα, αλλά συνήθως «φεύγει» εκείνος που επιθυμεί να φύγει. Ο άλλος, ή «το άλλο», μυστικό ή οτιδήποτε, συνήθως είναι το πρόσχημα. Ακούγεται σκληρό αλλά για μάς «φεύγουμε», ποτέ για τον άλλον! Και σας το λέω εγώ που αισθάνομαι μονίμως και λιγάκι… φεύγουσα.

Κ: Έχετε μεθύσει ποτέ; Πόσο πολύ μπορείτε να κατανοήσετε έναν αλκοολικό; Λένε ότι είναι άνθρωποι υπερευαίσθητοι. Συμφωνείτε;

Ε: Ναι, και πολύ! Και κινδύνεψα διότι μ’ αρέσει ο μεθυσμένος εαυτός μου! Είμαι πολύ… καθωσπρέπει κόρη, με απελευθερώνει το ποτό! Πάρα πολύ μπορώ να τους κατανοήσω! Να μπω στη θέση τους, να γοητευτώ απ’ αυτούς, να τους προστατεύσω, να τους αγαπήσω! Πολλοί αγαπημένοι μου άντρες έπιναν, και πρώτος και καλύτερος ο αγαπημένος μου θείος και ο μπαμπάς μου. Ο μπαμπάς μου όταν έπινε μοίραζε δώρα και σοκολάτες στα παιδιά, μου τραγουδούσε, δεν μου χαλούσε χατίρι! Ο θείος μου με έπαιρνε αγκαλιά και με ανέβαζε μέχρι τον ουρανό. Και ένας αγαπημένος άντρας με έκανε να πιστεύω ότι ήμουν «η ωραιότερη, η σημαντικότερη του κόσμου»!

Κ: Αναρωτιέμαι διαβάζοντας τα βιβλία σας που μιλούν γι’ αυτόν τον άνδρα, αν ήταν ακριβώς έτσι, ή πολύ μακριά απ’ την πραγματικότητα. Τυχαίνει να έχω γνωρίσει πολλούς αλκοολικούς και συνήθως είναι νευρικοί, οξύθυμοι κ.λ.π. Μήπως τον ήρωά σας τον έχετε εξυψώσει πολύ χάριν της λογοτεχνίας ή της απουσίας του δικού σας ανθρώπου;

Ε: Υπήρξα μάλλον τυχερή και στους… μεθυσμένους ή τους αλκοολικούς άνδρες! Ακόμα και… οξύθυμοι, ήμουν «η λατρεμένη»!

Κ: Διαβάζοντας το βιβλίο σας «Να τα μετράω ή να μην τα μετράω τα χρόνια», μπήκατε στο πετσί του αντρικού ρόλου. Υπάρχει άραγε τέτοιος άνδρας στην πραγματικότητα, ή μόνο στην φαντασία μιας συγγραφέως και στα όνειρα όλων των γυναικών;

Ε: Όταν το έγραφα, νόμιζα ότι υπήρχε! Γι’ αυτόν το έγραψα εξάλλου το βιβλίο! Για να τον καταλάβω, και να με καμαρώσει μετά! Κατόπιν ανακάλυψα ότι αυτός ο… άντρας, ήμουν η ίδια! Ελπίζω να μην έχω κάνει τον ήρωά μου τραβεστί!

Κ: Τα βιβλία λένε ότι είναι τα παιδιά των συγγραφέων. Άραεσείς είστε πολύτεκνη. Λένε ότι ακόμα και η πιο καλή μάνα, ξεχωρίζει ένα παιδί περισσότερο. Εσείς, ξεχωρίζετε κάποιο;

Ε: Μάλλον θα πρέπει να είμαι πάρα πολύ καλή μάνα! Ή άσπλαχνη! Δεν είμαι σε θέση να ξεχωρίσω κανένα.

Κ: Εσείς είστε μοναχοπαίδι, άρα και η σταθερά χαιδεμένη της οικογένειας.Ποια η σχέση σας με την δική σας μάνα;

Ε: Μη το πιστεύετε και πολύ αυτό το… χαιδεμένη! «Η αναρχική της μαμάς μου» ήμουνα πάντοτε, ίσως επειδή της έμοιαζα στα βασικά. Και «η μικρή πριγκίπισσα» του μπαμπά μου! Όσο περνούν τα χρόνια, όλα αυτά συγκλίνουν, οι διαφορές αμβλύνονται, τώρα είναι πια εκείνοι «τα λατρεμένα παιδιά μου»! Αλλά και η μαμά μου και ο μπαμπάκας μου, πάντοτε! Υπήρξα τυχερή, όλα τα βρήκα κοντά τους. Βρισκόμουν σε πόλεμο και ειρήνη διαρκώς! Μιλάμε για πολύ… ζωντανή σχέση, πάντα!

Κ: Στις κούκλες και σε άλλα βιβλία βγαίνει ένα παράπονο γι’ αυτήν. Θυμίζετε ένα παιδί που δεν λέει να μεγαλώσει. Πιστεύετε στον ανταγωνισμό μάνας κόρης ή στο χάσμα γενεών, ασυμφωνία χαρακτήρων κ.λ.π.

Ε: Ναι, ίσως και να είμαι τελικά… παιδικής ιδιοσυγκρασίας! Μπορεί και να είμαι αχόρταγη, ανικανοποίητη στην αγάπη, ένα «παιδί- αγάπα με» διαρκώς! Αλλά ομοίως δυνατά αγαπάω! Ό,τι δίνω, θέλω! Πολύ! Με πάθος! Πάντα στον υπερθετικό βαθμό, αυτή είμαι, τι να κάνω?

Κ: Θα θέλατε να μου πείτε κάτι περισσότερο για το πρώτο σας βιβλίο;

Ε: Το πρώτο ποιητικό ήταν οι «Σηματοδότες». Σε πολύ νεαρή ηλικία, 17, 18, 20 χρονών! Το περίεργο είναι ότι ακόμα τ’ αντέχω! Ποίηση με σχέδια, πολύ πρωτοποριακή γι’ αυτή την εποχή, ούτε ήξερα τελικά τι έκανα!Το πρώτο πεζό μου, «Αλήθεια, τα τρως ακόμα τα νύχια σου;», δοκιμιακό μυθιστόρημα. Ακόμα και σήμερα απορώ πως τόλμησα! Συμπαθητικά το υποδέχθηκαν. Επανήλθα σ’ αυτή την φόρμα πέρυσι με το «Αύριο να θυμηθώ να σε φιλήσω», αλλά σαν φόρμα, ήταν το πρώτο που δοκίμασα, αυτό που με αντιπροσωπεύει, το πιο δικό μου, αυτό που μου πάει.

Κ: Πως νιώθετε όταν βλέπετε κάποιον να διαβάζει το βιβλίο σας; Αγωνία για την γνώμη του, άσχημα κ.λ.π.

Ε: Δύσκολα! Ντρέπομαι! Ευκολότερα το ‘χω να βγω γυμνή στην Ομόνοια!

Κ: Θα θέλατε να μου πείτε κάποιο ανεκπλήρωτο όνειρό σας;Τα επόμενα σχέδιά σας;Τι καινούργιο μας ετοιμάζετε;

Ε: Ανεκπλήρωτο όνειρο… να κοιμάμαι καλά τα βράδια!Επόμενο σχέδιο… δεν συνηθίζω πια να κάνω σχέδια! Αφήνω την ζωή να κάνει παιχνίδι, είναι καλύτερος σκηνοθέτης από μένα!Καινούργιο… συνεντεύξεις, δυο τόμοι με τον τίτλο «Άρον άρον εγέννετο αύριο» και για του χρόνου πια μια ποιητική συλλογή: «Το γράμμα που λείπει», για να κλείσει κι ο κύκλος με τα γράμματα.

Κ: Έχω πολλά ακόμα να σας ρωτήσω, μα φοβάμαι πως σας κούρασα.Είστε η γυναίκα που έζησε έναν μεγάλο έρωτα. Άρα «κλείσατε» ως γυναίκα; Νομίζετε πως ο έρωτας χτυπάει μόνο μια φορά;

Ε: Την τύφλα μου, ξέρω! Το μόνο που ξέρω είναι πως μόνο δυνατά μπορώ ν’ αγαπώ! Να πεθαίνω θέλω για μιαν αγάπη! Αυτό.

Κ: Οι ευχές μου για σας είναι κάθε όνειρό σας να γίνει αλήθεια, με την ζυγαριά να γέρνει πιο πολύ στη ευχή:Τα λόγια που γράφετε να τραγουδιούνται απ’ όλα τα πλήθη!Σας ευχαριστώ για την τιμή!

Ε: Μάλλον εγώ είμαι εκείνη που θα πρέπει να σας ευχαριστήσει! Υπήρξατε όντως ρεπόρτερ… εξοντωτική! Κι οι ερωτήσεις σας από τις οξυδερκέστερες και τολμηρότερες ερωτήσεις που μου έχουν ποτέ γίνει!

Κ: Λενάκι, αλλά έχω κι άλλες απορίες!

Ε, ρε και να ήμουνα δημοσιογράφος! Είχα να σε ρωτήσω!Αλήθεια, εκείνη η γυναίκα που «Μετεβλήθη εντός μου, ο ρυθμός του κόσμου» πόσο κοντά ήταν ή είναι στην Ελένη; Στο παράθυρο της κουζίνας, κ.λ.π.

Ε: Κατερινάκι μου γλυκό ΚΑΙ αυτή η γυναίκα ήμουν εγώ! Είμαι όλοι οι ήρωές μου και κανένας!

Κ: Πόσο μόνη κορίτσι μου ένιωσες προχθές μέσα στο πλήθος;

Ε: Πιο μόνη δεν γίνεται και μη με ξαναρωτάς και βάλ’ το αν θέλεις! Φοβερή μοναξιά, η χειρότερη του κόσμου!

Κ: Αναρωτιέμαι αν η συγγραφή ανεβάζει έναν συγγραφέα στον ψυχολογικό τομέα ή αν τον ρίχνει στα τάρταρα της μοναξιάς του.(συγγραφή εννοώ τις εκδόσεις, το κοινό κ.λ.π όχι την ανάγκη της γραφής)Τελικά αξίζει; Εγώ γιατί νιώθω πως πονάει πολύ;Μήπως η διαφορά βρίσκετε στα αυτοβιογραφικά; Μήπως μόνο εκεί πονάει;

Ε: Μα ό,τι πονάει, αξίζει μόνον! Και σώζει! Εμείς και ο τρόμος του άσπρου χαρτιού είμαστε, εμείς και η ιστορία, το παράλληλο σύμπαν. Όλα τ’ άλλα… ούτε σημασία έχουν κι ούτε μας αφορά κάτι απ’ αυτά!Κι όσο για τα «αυτοβιογραφικά», από τη δική μας ψυχική αποθήκη ξεθάβονται όλα!
Φιλιά, Κατερίνα!

ΥΓ. Και τώρα υστερόγραφο, επειδή είθισται, στα πιο δικά μας, στα πιο βαθιά:
Με ελάχιστους μεγαλώνουμε και γερνάμε, και κάτι μου λέει ότι η Κατερίνα θα βρίσκεται πάντα μέσα σ’ αυτούς!
Όλοι οι υπόλοιποι, τρενάκια που διασταυρωθήκαμε οι περισσότεροι.
Ο Χρόνος, μεγάλος φίλος, μεγάλος γιατρός, μεγάλος σοφός.
Σας ασπάζομαι απαξάπαντες, άλεφ
Αναρτήθηκε από alef στις 3:38 μμ

35 σχόλια:

dafari είπε...
Διαβάζοντας σήμερα την ανάρτησή σου, θυμήθηκα τα φοιτητικά μου χρόνια. [Να εξηγηθώ πρώτα. Εγώ κλαίω & δεν κρύβομαι, δεν ντρέπομαι γι' αυτό].Μια πολύ καλή μου τότε φίλη, η Ηλέκτρα (που εξαφανίστηκε πριν τρία χρόνια, αυτό είναι άλλη υπόθεση, ίσως θέμα για βιβλίο) δεν έκλαιγε ποτέ (ίσως είχε να κάνει με την ιδιοσυγκρασία της; Η γιαγιά της, από την μητέρα της, ήταν Γερμανίδα). Μου έλεγε λοιπόν ότι θεωρούσε αδυναμία να κλαίει & μάλιστα μπροστά σε άλλους. Ωστόσο δίπλα μου άλλαξε & σιγά σιγά βρήκε ανακούφιση στην εκτόνωση που της έδινε το κλάμα. Εγινε νομίζω εν τέλει πιο "ανθρώπινη"...
29 Σεπτέμβριος 2008 7:15 μμ

alef είπε...
@ dafari> Κι εγώ κλαίω (πολύ) και γελάω (πολύ) κι αγαπάω (πολύ) και φεύγω (πολύ). Αλλά αργώ (πολύ). Και χαίρομαι πάρα πολύ που- μαζί σας τουλάχιστον -θα γεράσω παρέα!Φιλί
29 Σεπτέμβριος 2008 7:21 μμ

Ανώνυμος είπε...
Και μαζί μου θα γεράσετε (παίρνω όρκο γι' αυτό). Και σιγά- σιγά θα το μάθετε κι εσείς.Χ.
29 Σεπτέμβριος 2008 7:29 μμ

Κ.Υ.Π WALKING είπε...
Ήταν έτοιμος να ευχαριστήσει την τύχηόταν σηκώνοντας τα μάτια, είδε στον αέραέναν αστραφτερό δίσκο και τότε κεραυνοβολημένοςκατάλαβε πως είχε λησμονήσει το φεγγάρι.Η ιστορία που διηγήθηκα, αν και επινοημένη,μπορεί να περιγράψει αρκετά καλά τη μοίραόλων εμάς που γιά επάγγελμα έχουμε διαλέξεινα μετατρέπουμε σε λέξεις τη ζωή μαςΧ.Λ.ΜπόρχεςΌποιος διάλεξε το επάγγελμα, κρατώντας την επαφή με το φεγγάρι,μιά χαρά τον βρίσκω.
29 Σεπτέμβριος 2008 8:05 μμ

dafari είπε...
Για σκεφτείτε αγαπητή/έ Χ τι θα γίνει αν πάψει να υπάρχει (για κάποιο λόγο) το διαδίκτυο & οι bloggers, ή (ώ μη γένοιτω!) το blog της Ελένης;Ενώ εμάς, που δεν της κρυβόμαστε, θα μας βρει & θα πορευτούμε μαζί της, καλά νάμαστε δηλαδή.
29 Σεπτέμβριος 2008 8:13 μμ

ritsmas είπε...
Alef το αναζωογονητικόν! Ελενάκι, ειπες στο Κυκλάμινο του Βουνου να ερθει την Τετάρτη; Εγω τουλάχιστον δεν εχω γνωρισει την Κατερινα και θαθελα πολυ να της σφίξω το χέρι για ολη αυτή την αγαπη που σουχει.φιλια, ραντεβου την Τετάρτη ριτς
29 Σεπτέμβριος 2008 8:39 μμ

penelope είπε...
Very refreshing! indeed. Δροσιστική όπως και η Αθήνα!!!μπρ μπρ μπρ και δεν έχω φέρει τίποτε χειμωνιατικό... Περιμένω πως και πως να σας γνωρίσω... φιλιά και στις δύο
29 Σεπτέμβριος 2008 9:18 μμ

κυκλάμινο βουνού είπε...
Λενάκι μου, βάλσαμο τα λόγια σου, μετά από ένα πολύ ψυχοφθόρο απόγευμα...Το ευχαριστώ, τα ευχαριστώ, είναι λίγα... Δεν έχω λόγια, τώρα τουλάχιστον.Μόλις προσαρμοστώ με το περιβάλλον της αγάπης σου, θα επανέλθω.Μεγάλη η έκπληξη και η χαρά, αλλά όταν η χαρά έρχεται μετά από ένα ... κακό σοκ..., αργεί να "κάτσει"!Θα τα πούμε αργότερα, αφού βρω πρώτα την πολυθρόνα της χαράς...Φιλιά!
29 Σεπτέμβριος 2008 9:48 μμ

alef είπε...
@ X> Μόνο σε περίπτωση που θ' ανοίξω... γηροκομείο! (θα γεράσουμε εμείς οι δυο μαζί!) (κι όρκο σας κάνω!) (που δεν το έχω σκοπό) (για το... γηροκομείο, εννοώ!)
29 Σεπτέμβριος 2008 10:16 μμ

alef είπε...
@ K.Υ.Π Walking> Eάν έχει κρατήσει μόνο την επαφή με το φεγγάρι?(καλό, πολύ πολύ καλό!)(ευχαριστώ)
29 Σεπτέμβριος 2008 10:18 μμ

alef είπε...
@ Dafari> Μου αρέσει που απαντάς και σοβαρά! (εδώ μας δουλεύουν ψιλό γαζί και γύρευε ποιος), Μαργαριτούλα, μη τσιμπάς!ΥΓ1. Αμ θα τ' ανοίξω το ίδρυμα! (ανιάτων!)ΥΓ2. Με τον δικό σου φτιάχνουμε κυριακάτικο μενού! Δε σου λέω τίποτα, θα πεθάνουμε στο υγιεινό και στο όσπριο! Θα φροντίσω όμως για τούρτες κολασμένες!
29 Σεπτέμβριος 2008 10:21 μμ

alef είπε...
@ ritsmas> Ριτσάκι θα πάμε να την βρούμε στο Βόλο την Κατερίνα, αυτή την εποχή έχει υποχρεώσεις πολλές! Τα καλά του διαδικτύου, φίλοι ουρανόσταλτοι εντελώς, αυτά θα πω και την Τετάρτη, θα τα γράψω και την Κυριακή!Σας ασπάζομαι και ανυπομονώ για Τετάρτη!
29 Σεπτέμβριος 2008 10:23 μμ

alef είπε...
@ Penelope> Penelope, ήρθες??? Καλέ σου έχω παραγγείλει λιακάδα! Αλλά καλού κακού όλο και κάποιο ζακετάκι θα σου κρατώ! Αχ πότε θα γίνει Τετάρτη! Ντία μου γράφεις ε-ξαι-ρε-τι-κά! Χιούμορ απίστευτο, άνετη αφήγηση και με τόση σαφήνεια οι δύο κόσμοι, οι δυο πατρίδες, τόσο ατμοσφαιρικά! Άπόψε και αύριο, η μέρα και η νύχτα αφιερωμένες σε σένα εξαιρετικά!Θα είναι μια υπέροχη Τετάρτη!Καλωσορίσατε, κυρία μου!Φιλιά πολλά!
29 Σεπτέμβριος 2008 10:27 μμ

Κ.Υ.Π WALKING είπε...
Η επαφή με το φεγγάρι είναι βασικό να μη χαθεί.Το επάγγελμα δεν χάνεται, απλά η ροή του δεν είναι πάντα ομοιογενής.Μάθε τέχνη...
29 Σεπτέμβριος 2008 10:27 μμ

alef είπε...
@ Κυκλάμινο βουνού> Βάλσαμο η αγάπη σου! Μόνο να χαίρεσαι και όλα θα πάνε καλά! Σε γλυκοφιλώ Κατερίνα μου και για άλλη μία φορά, σ' ευχαριστώ!Καλό βράδυ κι ευλογημένο! (όλα θα φτιάξουν, θα δεις!)
29 Σεπτέμβριος 2008 10:29 μμ

alef είπε...
@ κ.υ.π. walking> Μπα, σπασίκλα είμαι! Το φεγγάρι μη χάσω! (και τη βραδυνή βόλτα στο βουνό) (και τους ελάχιστους που εκτιμώ)
29 Σεπτέμβριος 2008 10:31 μμ

dafari είπε...
Εγώ ακόμα εδώ στην Πειραιώς. Τελείωσε & η βραδυά για τον Γιάννη Χρήστου, στα πλαίσια του αφιερώματος στον Κουν. Το στήσιμο της έκθεσης του Δεκαβάλλα προχώρησε ευτυχώς. Ηρθαν & τα σχέδια του θέατρου των Εξαρχείων (τα ψάχναμε όλη τη μέρα). Ομως βρε παιδί μου, ματαιώθηκε η Σ. Τύπου της Τετάρτης, γιατί η ΕΣΗΕΑ έχει απεργία.Υ.Γ. Πριν από αρκετά χρόνια έκανα ένα Γηροκομείο στην Αγία Παρασκευή, στο ύψος της ΕΡΤ. Εμαθα όλη τη διαδικασία & τους Νόμους καλά. Είμαι έτοιμη να στήσω & το δικό σου. Αλήθεια λέω. Θα είμαστε έτσι έτοιμοι & για συνεργασία με τον Γκούνη! (Ξέρεις εσύ...).
29 Σεπτέμβριος 2008 10:51 μμ

κυκλάμινο βουνού είπε...
Αλεφάκι μου, δεν πρόλαβα να βρω πολυθρόνα! Η χαρά με βρήκε όρθια και απ' το τηλέφωνο!Μετά από σένα, ήρθαν τα μαντάτα! Περάσαμε!Τυχερός ο γλάρος σου! Αγία Βαρβάρα, μεριά...Έχω και φανταράκι κοντά μου! Τι άλλο θέλω!Και σπίτι μου, για βράδυ!Γουρλού μου!Πάω να διαβάσω ξανά το τιμητικό μου αφιέρωμα (ποιος την χάρη μου! και έρχομαι για σχόλια.
29 Σεπτέμβριος 2008 11:00 μμ

dafari είπε...
Οσο για την Κυριακή, έρχομαι τρεχώντας!!(έτσι έλεγε η Δανάη όταν ήταν μικρή). Τούρτες κολασμένες! Ναι.Over.
29 Σεπτέμβριος 2008 11:00 μμ

κυκλάμινο βουνού είπε...
Αν είσαι εδώ, για εξήγα λίγο τον τίτλο! Θες να πεις, χωρίς τα δύσκολα της ζωής, δεν γράφεται καλό βιβλίο ή ότι η ζωή δεν έχει αξία, αν δεν είναι ζόρικη;Για πες, για πες, μέχρι να γυρίσω, αν είσαι εδώ!Εξήγα=εξήγησε
29 Σεπτέμβριος 2008 11:03 μμ

κυκλάμινο βουνού είπε...
Πάμε, ένα ένα, δυο δυο, ίσα -ίσα να μην τα ξεχνάω!Όσο για δημοσιογράφος, είσαι και η πρώτη, αφού έχεις κάνει τόσες και τόσες συνεντεύξεις! Βάλε Φρέντυ, βάλε Έθνος, βάλε, βάλε. Ακόμα δεν το έχω τελειώσει αυτό το βιβλίο! Δεν πρόκαμα...ΔεύτερονΑχ, αυτός ο ρίντερ! Μ' έχει βοηθήσει τόσο πολύ! Και μένει και στην ανωνυμία και δεν μπορώ να τον γνωρίσω! Αποκλειστικός φίλος δικός σου! Χαλάλι σου, Ελένη μου!Να μου τον φιλήσεις και ας με ξέχασε!ΤρίτονΤο ελάχιστο που λες, για μένα ήταν πάρα πολύ και μεγάλο και δεν νομίζω πως θα μπορέσω να το ξεχρεώσω ποτέ!ΤέταρτονΤο ότι θα γεράσουμε μαζί, κάντο στάνταρ! Έχω κάνει συμφωνία με τον Θεό!ΠέμπτονΠολύ θα ήθελα να ήμουνα την Τετάρτη κοντά σας, αλλά... ζόρικα τα πράγματα αυτή την εποχή. Θα περάσει, όμως!Εύχομαι ότι καλύτερο αυτή τη μέρα, σε όλους σας!Καλή επιτυχία!ΈκτονΡίτσα μου, κι εγώ θέλω να σε γνωρίσω! Αμοιβαία τα αισθήματα!Και όλους τους φίλους της Ελένης! Για να δω ποιους ανθρώπους λατρεύει!ΈβδομονΑλεφάκι μου, οι δικές μου οι δυσκολίες δεν τελειώνουν... Βάλ'τε πρόγραμμα για Βόλο, φέρ' τε και το ΠΛΗΘΟΣ, να κελαηδήσει ο Βόλος!Κι εγώ θα γράψω έναν λόγο και θα τον διαβάσω κιόλας, που θα κλαίς με μαύρο δάκρυ! Θα βάλω και λίγο χιούμορ... (Μη φοβού!)
29 Σεπτέμβριος 2008 11:17 μμ

κυκλάμινο βουνού είπε...
(συνέχεια)Ελένη μου, θα σε ζαλίσω!Επειδή τα λόγια του Ζήρα με αφορούσαν κι ας μην ήξερα τότε πόσο σημαντικός άνθρωπος της λογοτεχνίας είναι, θυμάμαι ακριβώς τα λόγια του:"Κορίτσι μου, εσύ είσαι περιβόλι!"Κι εγώ, σοκαρισμένη, γιατί τόση ώρα ήταν βουβός και άκουγε την ιστορία της ποδιάς, χωρίς να μιλάει, χαζοχαρούμενα του είπα:"Μπακτσές,λένε στο χωριό μου!"Κι εσύ μου είπες:"Πήρες την καλύτερη κριτική του κόσμου! Πήγαινε στον Βόλο να το πεις!"Εγώ δεν το είπα, φυσικά!Θυμάμαι όμως, ότι εσύ τότε ένιωθες τρακαρισμένη απέναντί του. Δεν μιλούσες καθόλου. Άφηνες εμένα να διηγούμαι την ζωή μου, σα χαζό!Να' ναι καλά ο άνθρωπος! Τον φίλησα κιόλας! Θυμάσαι;Μπορεί να ήρθα σα σίφουνας Λενάκι μου στη ζωή σου και να σε τρόμαξα, μα, μας φέραν κοντά τα βιβλία σου και "κάτι" απ' το υπερπέραν...Συμπτώσεις, τοποθεσία, αναμνήσεις.Κι εμένα με τρομάζει η πολλή αγάπη και συχνά φεύγω, όταν αυτή με μπερδεύει, αλλά όταν είναι καθαρή, μένω εκεί, ακλόνητη.Ας αφήσουμε τον χρόνο να μας δοκιμάσει, γιατί μόνο αυτός λέει αλήθειες.Σ' ευχαριστώ που ήσουν τόσο ειλικρινής στις ερωτήσεις μου. Μέσα μου ήξερα τις απαντήσεις. Τώρα βεβαιώθηκα ότι είσαι αυτή που πίστευα και θαύμαζα και όχι ένα ψεύτικο είδωλο. Και ξέρεις κάτι; Πολλούς διάσημους είχα ψηλά και πέσανε με την πρώτη Καλημέρα. Δεν ήταν αυτό που εγώ πίστευα ή μου έδειχναν. Ήταν φούσκα, σαν το χρηματίστηριο.Εσύ και κάποιοι άλλοι (μετρημένοι στα δάχτυλα) παραμένουν εκεί ψηλά (για μένα) κι εσύ κυρίως, όλο ανεβαίνεις στα μάτια μου, ΔΙΟΤΙ ΑΞΙΖΕΙΣ!Αυτά!Θέλω να πω και περί συνέντευξης, αλλά, ήρθε το φανταράκι μου και θέλω να φάμε μαζί. Τα λέμε άλλη στιγμή.Να μη ξεχάσω μόνο, πως εκείνον τον άντρα δεν τον έκανες καθόλου τραβεστί, αλλά τον ιδανικό άντρα (ντρ) που όλες οι γυναίκες θα ήθελαν να έχουν!Φιλάκια! Καλό βράδυ!Ευχαριστώ για όλα!Το φανταράκι περιμένει!
29 Σεπτέμβριος 2008 11:50 μμ

Babis Dermitzakis είπε...
Τελικά η συνέντευξη είναι ένα εντελώς μη κωδικοποιημένο κείμενο, εκεί ο συνεντευξιαζόμενος φαίνεται πιο διάφανος. Είδαμε για άλλη μια φορά την Ελένη που αγαπάμε, συμπυκνωμένη. Χάρις στο Κυκλάμινο του Βουνού, που πότε πότε φαίνεται κατεβαίνει και στον κάμπο για συνεντεύξεις. (σαχλό ε;)
30 Σεπτέμβριος 2008 1:17 πμ

Ιουστίνη Φραγκούλη είπε...
Κορίτσια σκίσατε στους αντίθετους ρόλους! Ωραίες οι εξηγήσεις σου Αλεφ. Μέσα απ΄αυτές προκύπτει η καθαρή ματιά σου για τα πράγματα, τα συναισθήματα,τις στιγμές.Οσο για τη μοναξιά, μην την ανάγετε σε επιδημία, μια τρυφερή πραγματικότητα είναι.Και η μοναξιά δυναμώνει το χαρακτήρα, τον χαλιβδώνει, πιστέψτε με.Οσο για το Κυκλάμινο έσκισε στις ερωτήσεις.Φιλάκια απο φθινοπωρινό όμορφο απαλό Μόντρεαλ
30 Σεπτέμβριος 2008 6:16 πμ

alef είπε...
@ Ιουστίνη Φραγκούλη> Ιουστινάκι μου γλυκό βιάζομαι να απαντήσω για να μην αφήσω ίσως κάτι δικό μου δυσνόητο να αιωρείται! Ματάκια μου καλά, λατρεύω τη μοναξιά! Είναι η ζωή που ως μοναχοπαίδι γνωρίζω, ως ενήλικη επέλεξα! Με τα πλήθη αισθάνομαι μόνη! Στις γιορτές δεν ξέρω τί να κάνω τα χέρια μου και τα πόδια μου! Στις μεγάλες παρέες ασφυκτιώ! Ακόμα και στον γνωστό καφέ που λατρεύω, πολλές φορές την σκάω από το υπόγειο. Με τους άλλους είναι η μοναξιά. Με τον εαυτό μας, ΠΟΤΕ! Ειδικά όταν είναι από μας προεπιλεγμένη. Η ζωή μου δεν έτυχε, ΠΕΤΥΧΕ! Ζω ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΖΩΗ και όχι μιας άλλης!Επιδημία είναι η κακορίζικη μοναξιά, αυτή που προκειμένου να είσαι με σένα, είσαι με όποιον νάναι! Κι από "όποιους νάναι", γιου νόου, με τη δουλειά που κάνουμε, σωρό!Ναι, η Κατερίνα υπήρξε εκπληκτική στις ερωτήσεις και συμφωνώ μαζί σου, όποιος δεν μπορεί μόνος του δεν μπορεί και με κανέναν άλλον!Αλλο η μοναχικότητα κι άλλο η μοναξιά, δίχως την πρώτη δεν γίνεται να σου χαριστεί ούτε μισή σκέψη της προκοπής, ούτε μισό ποίημα!Σε γλυκοφιλώ και σ' αγαπώ πάντα πολύ, άλεφ
30 Σεπτέμβριος 2008 10:09 πμ

alef είπε...
@ Babis Dermitzakis> Μπάμπη μου γλυκιέ, εσύ τι να τα κάνεις τα κωδικοποιημένα και τα αποκωδικοποιημένα, με ξέρεις σαν πουλόβερ, τόσο καλά: απ' την καλή κι απ' την ανάποδη! Γνωρίζεις τα μπαλώματά μου, τις ραφές μου όλες! Η αποκάλυψη ήταν πράγματι η Κατερίνα!Φιλιά, πάω για γάλα και δημητριακά, μόλις άνοιξα μάτι λέμε!
30 Σεπτέμβριος 2008 10:13 πμ

alef είπε...
@ Dafari> Καλά ε, βουτιά στη σοκολάτα θα κάνουμε! Κι άλλη, τρισχειρότερη λέμε! Βλέπω τον Θηβαίο σε ρόλο... μπόγια, να μας εκλιπαρεί: σταματήστε καλέ, δεν έχουμε γιατρό στην παρέα! (αυτή τη φορά, δεν θα 'χουμε) (γιατρό) Αυτή τη φορά, θα αυτοσχεδιάσουμε λέμε!Φιλί, Καλημέρα
30 Σεπτέμβριος 2008 10:15 πμ

alef είπε...
@ Kυκλάμινο βουνού> Αχ Κατερινάκι ΄μου πολύ χαίρομαι που ο Τσέχωφ μου σας έφερε γούρι (αλλά την αξίζατε μάτια μου και την επιτυχία). Σε βλέπω να αλλάζεις δουλειά προσεχώς, έσκισες Κατερίνα!Σε γλυκοφιλώ, ας κάνω κάτι κι εγώ γιατί με βλέπω να χάνω τη δική μου!Σμουτς πολλά, καλημέρα!
30 Σεπτέμβριος 2008 10:17 πμ

alef είπε...
@ Dafari> Καλέ πού τον θυμήθηκες τον Γκούνη??? Οι πρώτες μας τηλεφωνικές φάρσες ως παιδιά (με τη Χρυσούλα): "Χαίρεται, ένα φέρετρο θα θέλαμε!" Και χαχαχα μετά: "ένα φέρετρο στα μέτρα σας!" Η μάδερ σε απόγνωση, "βρε παλιόπαιδα, πάλι τον Γκούνη!" Οταν μεγάλωσα και γνώρισα τον υιό Γκούνη, αξιολάτρευτος, βιβλιοφάγος λέμε και γοητευτικότατος, αυτά!
30 Σεπτέμβριος 2008 10:20 πμ

Ιουστίνη Φραγκούλη είπε...
Ναι,σωστά το λές άλλο η μοναχικότητα κι άλλο η μοναξιά.Το να ξέρεις να απολαμβάνεις τον εαυτό σου τετ α τετ , αυτή είναι η κατάκτηση.Αλλά κι εσύ μια χαρά είσαι στην συνεύρεση με τους άλλους . Σε έχω δεί πώς λάμπεις στο λογοτεχνικό σαλόνι της Αγκυρας.Την καλημέρα μου με συννεφοφιλιά του ΜόντρεαλΙουστίνη
30 Σεπτέμβριος 2008 2:29 μμ

alef είπε...
@ Iουστίνη Φραγκούλη> Ιουστινάκι μου δεν με έχεις δει πώς λάμπω στο άδειο μου σπίτι (δηλαδή τί άδειο με 20.000 βιβλία αλλά λέμε τώρα), θυμάμαι πόσο είχα συγκινηθεί διαβάζοντας το "Η δεσποινίς Σμίλλα διαβάζει το χιόνι" του Χόε (Ψυχογιός) για τη Σμίλλα που έβαζε το κλειδί αγαλιάζοντας για να μπει στο άδειο σιωπηλό υπέροχο σπίτι της. Ε εννοείται ότι δεν είμαι και ο μισάνθρωπος του "Υπογείου" (Ντοστογιέφκσι), όταν είμαι μ' ανθρώπους που μ' αγαπούν και αγαπώ, λάμπω κι εκεί! Αλλά μόνον επειδή το θέλω, τους αγαπώ και τους επιλέγω (και το ίδιο φαντάζομαι να συμβαίνει και μ' αυτούς).Σε γλυκοφιλώ και σπεύδω να φροντίσω την Penelope, αχ Ιουστινάκι μου τί καλά θα ήταν να ήσουν εδώ! Αλλά θα είσαι ωσεί παρούσα, Φιλί ξανά!
30 Σεπτέμβριος 2008 3:07 μμ

alef είπε...
@ Κυκλάμινο βουνού> Κατερινάκι μου γλυκό "βαριά σκιά" θα πει έχω.. θέμα! Αγκαθάκι να βγάλω? Γρίφο να λύσω? Αμαρτία να εξομολογηθώ? Καημό? ή ιστορία που με κυνηγά, με τραβά απ' το μανίκι και δεν μ' αφήνει να κοιμηθώ! Είμαι σίγουρη ότι με καταλαβαίνεις, δίχως την ιστορία μου (ή τα βιβλιαράκια ή τα ποιηματάκια μου) είμαι ένα πλάσμα μισό!Σε γλυκοφιλώ και γράφω ως τρελή καθότι απεργούμε λέει αύριο και σήμερα κλείνουμε διπλά, τριπλά, τετραπλά...
30 Σεπτέμβριος 2008 3:11 μμ

κυκλάμινο βουνού είπε...
Καλό κουράγιο, αλεφάκι μου! Κοίτα όμως να είσαι ξεκούραστη αύριο.Καλή επιτυχία, εύχομαι!
30 Σεπτέμβριος 2008 8:59 μμ

κυκλάμινο βουνού είπε...
Προς ΜπάμπηΜπάμπη μου, πότε πότε το κυκλάμινο κατεβαίνει στον κάμπο, για να σας δει και να σας καμαρώσει! Την συνέντευξη όμως, την πήρα απ' το βουνό που έχει καθαρό αέρα!Φιλιά, Μπάμπη!
30 Σεπτέμβριος 2008 9:02 μμ

κυκλάμινο βουνού είπε...
Προς ΙουστίνηΙουστινάκι μου, ευχαριστώ για τι κοπλιμάν! Απορίες μαζεμένες ήταν και τις βαφτήσαμε "συνέντευξη"!Αφού σας καλύψαμε και οι δυο, όλα καλά!Όσο για την μοναξιά, εγώ την κυνηγάω, αλλά δεν με θέλει, πανάθεμά την!Φιλάκια Ιουστίνη μου, Καλά να περνάς και Καλή επιτυχία στο φεστιβάλ!
30 Σεπτέμβριος 2008 9:07 μμ

Φωτεινή S είπε...
Κι εκεί που ξεκίνησα να έρθω για ν' αφήσω σχόλιο στη συνέντευξη, προέκευψε νέα ανάρτηση. Νέα ανάρτηση που μου στέλνει φιλιά. Ευχαριστώ πολύ πολύ και ανταποδίδω φιλιά και αγκαλιές (τέτοιες σαν αυτές που είχατε με το κυκλάμινο στην πρώτη σας συνάντηση) και ευχές πολλές για καλή επιτυχία στη βραδυά της Penelope.Με τη σειρά, λοιπόν. Τι δίλημα ήταν να συνεχίσω ή να πάω στην άλλη ανάρτηση, αλλά βαρέθηκα το μπες βγες και συνεχίζω επί της συνεντεύξεως που εγώ το είδα σαν άνοιγμα-άγγιγμα ψυχής. τη συνέντευξη τη διάβασα από το ΔΙΟΤΙ, πέρασα όμως κάποια φάση και δεν μπορούσα ούτε να σχολιάσω.Δυο αγαπημένες σε διαφορετικούς ρόλους η καθεμιά και τι να πω;Συνέντευξη; Έτσι μας έχουν μάθει τις συνεντεύξεις; Μας αλλοίωσαν την αισθητική και το κριτήριό μας τόσα χρόνια με τα άσχετα. Ερωτήσεις προσωπικές, πρωτότυπες και καυτές, με απαντήσεις, αν μη τι άλλο, ειλικρινείς. Μέσα από την καρδιά βγαλμένες τόσο που δεν είμαστε συνηθισμένοι σε τέτοιο ξεγύμνωμα εσώψυχων. Ειλικρινά είναι από τα πράγματα που χάρηκα στο μπλόγκιγκ.Πολλά φιλιά κι ακόμα περιμένω...την δική μας συνάντηση.
30 Σεπτέμβριος 2008 5:39 μμ

Ο/Η κυκλάμινο βουνού είπε...
Αλεφάκι μου, Καλή επιτυχία αύριο!Είδες τι φαντασία έχει η ζωή για να μας φέρει κοντά σε κάποιους ανθρώπους;Χαίρομαι αλεφάκι μου και η σκέψη μου θα είναι κοντά σας! Μακάρι να ήταν αλλιώς! Δεν πειράζει, άλλη φορά!Φιλιά πολλά, Καλή ξεκούραση και Καληνύχτα!
30 Σεπτέμβριος 2008 9:14 μμ

Ο/Η κυκλάμινο βουνού είπε...
penelope, Καλή επιτυχία αύριο και Καλοτάξιδο το βιβλίο σου! Δεν σε γνώριζα, αλλά ποτέ δεν είναι αργά!Φιλιά πολλά!Χάρηκα!
30 Σεπτέμβριος 2008 9:16 μμ

Ο/Η κυκλάμινο βουνού είπε...
Φωτεινούλα μου, ο λόγος σου με χόρτασε...Το ξέρεις το παρακάτω;Φιλιά πολλά!
30 Σεπτέμβριος 2008 9:17 μμ

Ο/Η ΚΑΤΕΡΙΝΑ είπε...
Φωτεινούλα, το λέμε για καλό στα μέρη μας! Δηλαδή, δεν θα σου στερήσω το ψωμί,αλλά χόρτασα και μόνο απ' τον λόγο σου να μου το δώσεις! Κατάλαβες;Φιλάκια!
Λενάκι, κοιμηθήκαμε νωρίς απόψε!Ε; Όνειρα γλυκά!
30 Σεπτέμβριος 2008 11:14 μμ

Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2008

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στην κυρία Ελένη Γκίκα!


Καιρό το σκεφτόμουν... μέχρι που το τόλμησα!

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ, ΕΛΕΝΗ!

Κυρία Ελένη Γκίκα, ξέρετε πόσο σας θαυμάζω, πέρα απ’ το αγαπώ», και ως Άνθρωπο, τώρα που σας γνώρισα. Δεν είμαι δημοσιογράφος, θα ήθελα όμως να σας ρωτήσω κάποια πράγματα, ως αναγνώστρια σχεδόν όλων των βιβλίων σας.
Θα ξεκινήσω απ’ την πρώτη κλασσική ερώτηση, αφού σας ευχαριστήσω εκ των προτέρων!

Η ευχαρίστηση, όλη δική μου! Κατερίνα μου, ξέρεις πόσο σ’ αγαπώ και σε εκτιμώ, πόσο δικό μου άνθρωπο σε αισθάνομαι!

1) Υποθέτω ότι γράφετε πρώτα για σας και μετά για τους άλλους. Άρα, ξεκινάτε με πρώτο όπλο εκτός των γνώσεών σας, την «ανάγκη». Έτσι είναι;

Κακά τα ψέματα, για μας τα κάνουμε όλα: γράφουμε, είμαστε καλοί, αγωνιζόμαστε, πιστεύουμε… Δίχως «βαριά σκιά», μισή γραφή! Τον δικό μας γρίφο επιζητάμε να λύσουμε γράφοντας! Την δική μας ανάσα να βρούμε, την αλήθεια μας, να σωθούμε ή έστω απλώς και να επιβιώσουμε! Κατόπιν έρχονται οι ελάχιστοι φίλοι μας και ύστερα ακολουθούν, αν ακολουθήσουν, και οι άλλοι.

2) Μετά την γραφή ενός πεζού ή ενός ποιήματος, πόσο εύκολα παρεμβαίνετε αργότερα;

Ελάχιστα! Κάποια πράγματα ή σε καταδέχονται ή δεν σε καταδέχονται! Ειδικά όσον αφορά το ποίημα. Στο πεζό, είσαι και λίγο χειρόναξ, χρειάζεται να κτίσεις πάλι και πάλι, χρειάζεται αρχιτεκτονική δομή, αρχικό σχέδιο. Αλλά και πάλι, το ύφος, το τέμπο, τον ρυθμό της ιστορίας, τη γλώσσα της, ή τη βρίσκεις απ’ την αρχή ή δεν την βρίσκεις!

3) Τι είναι για σας οι «Στιγμές»; Πόσο εύκολα μπορείτε να επέμβετε σε κείμενα δύσκολων και ιερών στιγμών για σας;

Τα σημαδάκια που με οδηγούν σαν τον Κοντορεβιθούλη στον Χρόνο! Εύχομαι μόνον να είμαι άξια να τις διακρίνω αυτές τις Στιγμές, γιατί είναι θέμα ματιάς, ξέρετε! Την Ποίηση και τον Θεό ή τα κουβαλάς μέσα σου και παντού τα βλέπεις ή όχι! Και μερικά πράγματα θα πρέπει απλώς να προσπαθείς να τα κατανοείς και να τα σέβεσαι!

4) Έχω διαπιστώσει ότι η γραφή σας ξεχωρίζει. Δεν θυμίζει κανέναν, παρά μόνο Ελένη Γκίκα. Πόσο εύκολα το δέχτηκε αυτό ο εκδοτικός χώρος; Ή πόσο δύσκολα ήταν αυτό για σας, ώστε να το δεχτούν οι άλλοι;

Κανένας δεν θυμίζει κανέναν, με ό,τι έχουμε γράφουμε! Οι άλλοι, δεν ξέρω, ας μην ακουστεί υπερφίαλο, δεν με πολυαπασχολούν. Αλλά ούτε και ο εκδοτικός χώρος, και ο Στρατής Φιλιππότης, ο πρώτος εκδότης μου, και η Αναστασία Παπαδημητρίου της «Άγκυρας» είναι επιστήθιοι φίλοι, πες οικογένειά μου! Υπήρξα τυχερή, δεν ταλαιπωρήθηκα.

5) Γράφετε όλων των ειδών τα είδη σε πεζά και όλων των ειδών σε ποίηση. Ποιο απ’ όλα σας βγαίνει πιο εύκολα και ποιο είδος σας δυσκολεύει πιο πολύ;

Η ποίηση με μια ανάσα, σαν επιγραφή από Νέον στο σύμπαν, αστεράκι που σου πέφτει κατακέφαλα από τον ουρανό. Όλα τ’ άλλα, εκτός από την αρχική ιδέα, θέλουν δουλειά, αφοσίωση, χρόνο. Τη ζωή σου όλη.

6) Εσείς, αν σας έλεγα να διαλέξετε έναν τίτλο, πέρα απ’ τους άλλους, τους πολλούς που έχετε, «δημοσιογράφος», «κριτικός βιβλίων», ανάμεσα στο «συγγραφέας» και «ποιήτρια», ποιον θα διαλέγατε ή με ποια σειρά θα τα βάζατε;

Θα κρατούσα αυτόν της αναγνώστριας. Από δίψα ανάγνωσης τα έκανα όλα. Όλα τ’ άλλα, ταμπελάκια χωρίς αντίκρισμα! Αλλά και το «δημοσιογράφος» καθόλου κακό, απ’ εκείνο ζω, βγάζω το ψωμί μου, όσο πιο έντιμα και φιλότιμα γίνεται. Αν και θα πλήρωνα γι’ αυτό που κάνω. Τα βιβλία από μικρό παιδάκι με αφορούσαν, ε πώς να τα δω ως… επάγγελμα, ως δουλειά;

7) Εκδίδετε βιβλία σας πολύ συχνά; Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι είστε «Πλήθος», όπως ονομάστηκε και η Θεατρικοποιημένη, μουσική παράσταση που δόθηκε προς τιμήν σας στο Κορωπί, σημαίνει ότι είστε επαγγελματίας «γραφιάς», ή λίγο παραπάνω τυχερή από άλλους «γραφιάδες» που κι εκείνοι γράφουν πολύ;

Και τυχερή και… εργατική! Εκτός ιστορίας, αισθάνομαι αβοήθητη, απροστάτευτη, ευάλωτη, μόνη! Η ιστορία είναι η ασπίδα μου, ο τρόπος να αντιλαμβάνομαι τελικά τη ζωή. Μονάχα γράφοντάς την, τελικά, την κατανοώ τη ζωή. Βεβαίως είμαι και τυχερή, έχω… εκδότρια φίλη που μ’ αγαπά και με πιστεύει!

8) Είστε της άποψης ότι όποιος εκδίδει λέγεται ποιητής ή συγγραφέας και όχι όποιος γράφει;

Όποιος γράφει και ζει ποιητικά. Εκδίδει ή δεν εκδίδει! Δεν είναι τίτλος τιμής η ποίηση, είναι τρόπος ζωής.

9) Αν και το δείχνετε με την ιδιαίτερη γραφή σας, π.χ, στα κείμενά σας βάζετε ημερομηνίες ενώ δεν είναι ημερολόγιο, ή στον «Υγρό χρόνο» που το βιβλίο σας μπορεί να διαβαστεί με πολλούς τρόπους, πιστεύετε ότι πρέπει να υπάρχουν «καλούπια» στην γραφή;

«Καλούπια» δεν μπαίνουν ούτε στη γραφή, ούτε και στη ζωή. Βεβαίως θα πρέπει πρώτα να τους γνωρίζουμε, για να τους καταλύσουμε μετά τους κανόνες. Αλλά έτσι ή αλλιώς, με ό,τι έχει γράφει, ζει, αντιλαμβάνεται, διαβάζει ο καθένας.

10) Πιστεύετε ότι για να γράψει κάποιος, πρέπει να έχει διαβάσει πολύ και αν ναι, τότε καταργούμε την «ανάγκη»;

Έχω γνωρίσει συγγραφείς σημαντικότατους οι οποίοι δεν έχουν διαβάσει… τίποτα και κανέναν! Αλλά και συγγραφείς μετρίους έως αδιάφορους που έχουν διαβάσει τα πάντα (λέμε τώρα!) Καλόν είναι όμως εκείνος που γράφει, να διαβάζει κιόλας! Θα γράψει ακόμα καλύτερα! Και θα ζήσει, βεβαίως, πολλές ζωές! Λίγο είναι αυτό, νομίζετε?

11) Εσείς που έχετε διαβάσει τόσο πολύ παλιούς και νέους, έλληνες και ξένους συγγραφείς, πιστεύετε ότι έμειναν στην ιστορία, μόνο εκείνοι που ήταν πολυδιαβασμένοι ή πολύ μορφωμένοι;

Στην ιστορία έμειναν όσοι πλησίασαν την αλήθεια, όσοι άγγιξαν με την αγωνία τους, με το ύφος τους, με τη ζωή τους, τον γρίφο. Όσοι κάηκαν προκειμένου να λύσουν το αίνιγμα, είτε διαβασμένοι ήταν είτε αδιάβαστοι! Θέλει αίμα για να γράψεις και να γίνεις ιστορία. Και όταν το προσφέρεις, να μη σε αφορά ή να το αγνοείς.

12) Και μια και είστε και κριτικός βιβλίων στην εφημερίδα Έθνος, ήθελα να σας ρωτήσω πρώτα απ’ όλα, τα διαβάζετε όλα αυτά τα βιβλία ή με το έμπειρο πια μάτι σας καταλαβαίνετε περί τίνος πρόκειται και το προβάλλετε;

Διαβάζω φιλότιμα όσο περισσότερα γίνεται. Σχεδόν ένα βιβλίο την… ημέρα. Βεβαίως μπορώ και να διακρίνω, να ξεχωρίσω, αλλά πάντοτε κάτι μας διαφεύγει, πάντοτε κάνουμε λάθη. Είμαι ανοιχτή σε οποιαδήποτε υπόδειξη, και έτοιμη ανά πάσα στιγμή να αναθεωρήσω, να επανορθώσω, να προλάβω, να καταλάβω. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι διαβάζουν και τους οποίους εμπιστεύομαι. Αλλά διαβάζω κι εγώ ανελλιπώς από μικρό παιδάκι. Πάντα όμως όσο και να το προσπαθείς κάτι θα σου διαφεύγει. Ας μη το ξεχνάμε, μέσα στη φασαρία το χάνεις το σημαντικό και η εποχή μας έχει πολλή φασαρία!

13) Έχει τύχει να προβάλλετε ένα βιβλίο που δεν σας άρεσε ή που δεν θα διαβάζατε ποτέ εσείς η ίδια;

Έχω υπάρξει κι εδώ αρκετά τυχερή (ή ίσως και πολύ επίμονη ή ισχυρογνώμων), γράφω για ό,τι αγαπώ, προτείνω ό,τι θα διάβαζα, βεβαίως και ό,τι αξίζει (με όση υποκειμενικότητα ενέχει αυτό μέσα του). Αλλά ούτε δώρο δεν κάνω στον άλλον κάτι που δεν αγαπώ, δεν θα διάβαζα! Υπάρχουν βεβαίως και βιβλία που είναι ξεχωριστά και ιδιαίτερα, προσπαθώ να γράφω για ό,τι αξίζει και όχι για ό,τι μου μοιάζει.

14) Δεν θα πω ότι η συγγραφή έγινε «μόδα», αλλά υπάρχουν πολλοί νέοι Έλληνες συγγραφείς. Πώς μπορούν αυτοί οι συγγραφείς να φτάσουν στην αντίληψή σας (των κριτικών) και πολύ περισσότερο να τους μάθει ο κόσμος κι εκείνος να του δώσει την ευκαιρία αν αξίζει ή όχι;

Δύσκολα μου βάζετε, αλλά ευτυχώς υπάρχει ο αναγνώστης κι ο χρόνος. Ο αναγνώστης για να τα ανακαλύψει σε πείσμα όλων των κριτικών του κόσμου και ο χρόνος για να ξεχωρίσει ό,τι αξίζει!

15) Τι έχετε να πείτε για την πολτοποίηση βιβλίων;

Με πονά και που το σκέπτομαι! Με πονά επίσης και η ημερομηνία λήξης των βιβλίων! Λες κι είναι εδώδιμα αποικιακά, ή γιαουρτάκια στον μπακάλη! Ένα τρίμηνο, κι έξω απ’ τα ράφια! Αυτό σκοτώνει τη λογοτεχνία!

16) Θέλοντας και μη, είστε διάσημο πρόσωπο και μέσα στα πράγματα. Αν μπορούσατε να μου πείτε ειλικρινά, πόσο «καθαρός» είναι ο χώρος των βιβλίων;

Δεν υπάρχει «καθαρός» ή «ακάθαρτος» χώρος, ο χώρος είμαστε εμείς, οι άνθρωποι! Εμείς που αποτελούμε «τον χώρο». Συνηθίζουν να λένε «κακό χωριό τα λίγα σπίτια», αλλ’ επειδή είμαι από… χωριό (κι ας είναι το Κορωπί δίπλα στην Αθήνα), είμαστε τόσο λίγοι που όλοι γνωριζόμαστε, «καθαροί» κι «ακάθαρτοι». Το αναγνωστικό κοινό όμως και το όντως έργο, μόνον από καθαρότητα καταλαβαίνει!

17) Έχω διαβάσει άπειρες κριτικές σας και έχω την αίσθηση ότι μερικές φορές, επιτρέψτε μου τον όρο, «χαιδεύετε αυτιά». Υπάρχει αλήθεια, έστω ένα βιβλίο που να γράψατε ότι δεν σας άρεσε;

Ήδη σας το είπα, έχω την πολυτέλεια να διαβάζω και να γράφω για ό,τι αξίζει! Είναι πολύ μικρή η ζωή για να την σπαταλώ διαβάζοντας βιβλία που έχω απορρίψει εκ των προτέρων και μετά να τρώγω τον χρόνο μου ξερνώντας χολή!

18) Η συγγραφή πιστεύετε ότι γίνετε απ’ τους περισσότερους για την δόξα ή για το χρήμα;

Για τη… ματαιοδοξία! Και για κάποιους, επειδή δεν μπορούν να ζήσουν αλλιώς! Χρήμα? Μα τι είναι αυτά που λέτε? Ούτε να επιβιώσεις δεν μπορείς γράφοντας! Όσο για την δόξα, στην άλλη ζωή… σ’ αυτήν εδώ, δημόσιες σχέσεις ή «αυτό καταλαβαίνει ο κόσμος»!

19) Αλήθεια, μπορεί να υπάρξει χρήμα απ’ την συγγραφή στην Ελλάδα και να ζει ένας συγγραφέας μόνο απ’ αυτό;

Ούτε γι’ αστείο! Τώρα τελευταία η συγγραφή στην Ελλάδα έγινε… μόδα! Πριν από λίγα χρόνια σε θεωρούσαν και… ψώνιο! Μεταξύ μας, νομίζω, ότι πολλοί ακόμα μας θεωρούν (και ίσως, κάποιες φορές, και να μη σφάλλουν!)

20) Τι νιώθετε όταν ένα κακό βιβλίο γίνεται μπεστ σέλλερ και πιστεύετε πως υπάρχουν και κακά βιβλία;

Και το χειρότερο βιβλίο, μόνο καλό κάνει! Δυστυχώς ή ευτυχώς αγαπάμε ό,τι μας μοιάζει (και διαβάζουμε), τα μπεστ σέλλερ είναι ο καθρέφτης μας. Όπως κι αυτοί που μας κυβερνάνε.

21) Έχετε εκδώσει τόσα βιβλία! Υπάρχει κάποιο που δεν άρεσε και στεναχωρηθήκατε γι’ αυτό;

Για να γράφτηκε, θα είχε τον λόγο του. Η αλήθεια είναι ότι κάποια απ’ αυτά τ’ αγάπησα περισσότερο με τον χρόνο. Άλλα, όταν κυκλοφόρησαν, με πονούσαν τόσο ή ήμουν τόσο αλλού, που δεν ήθελα καν να τα αντικρίσω ή να τα διορθώσω. Αλλά σ’ όλα ήμουν εγώ, ο πιο βαθύς, ο πιο ευάλωτος, ο πιο αληθινός εαυτός μου. Με όλα τα πάθη και τα λάθη μου. Είναι σα να κάνω τα στραβά μάτια σε μένα!

22) Πιστεύετε πως η έκθεση της ψυχής του συγγραφέα, πουλιέται; Δηλαδή θα μπορούσατε να δείτε τα βιβλία σας σαν προιόντα;

Ούτε τα… προιόντα δεν μπορώ να δω σαν προιόντα! Είμαι υπέρ «της ψυχής των πραγμάτων» που έλεγε και ο Παλαμάς. Πόσο μάλλον τα βιβλία που αποτελούν για μένα ένα παράλληλο σωτήριο σύμπαν, την ίδια τη ζωή, τ’ ανθρώπινα, την ιστορία.

23) Είναι αγαπημένο σας το πιο ευπώλητο βιβλίο σας ή ας πούμε το πρώτο ή κάποιο άλλο;

Περισσότερο κινήθηκαν τα μυθιστορήματα «Να τα μετράω τα χρόνια ή να μην τα μετράω;» και «Αν μ’ αγαπάς, μη μ’ αγαπάς». Καλύτερες και περισσότερες κριτικές γράφτηκαν για το «Αύριο να θυμηθώ να σε φιλήσω» και τον «Υγρό χρόνο». Θυμάμαι, είχαν εντυπωσιάσει τα «Αναζητώντας τη Μαρία» και «Αλήθεια, τα τρως ακόμα τα νύχια σου;» Όλα τους είναι κομμάτια μου, δεν μπορώ να ξεχωρίσω «αγαπημένο».

24) Ήμουνα κι εγώ στην εκδήλωση που έγινε προς τιμήν σας στο Κορωπί. Δεν σας κρύβω πως άκουγα τα λόγια των ηθοποιών και τα τραγούδια, αλλά η σκέψη μου και το βλέμμα μου δεν έφευγε από σας. Για να μην πω εγώ τι φανταζόμουνα ότι σκεφτόσασταν, θα θέλατε να μου πείτε εσείς;

Ήταν 800 άνθρωποι που μ’ αγαπούσαν τριγύρω μου, ζώντες και τεθνεώτες παντού, είχε φεγγάρι, η παράσταση λεγόταν «Πλήθος είμαι» κι εγώ αισθανόμουνα μόνη μου! Δεν ξέρω τι σημαίνει μοναξιά παρά μονάχα όταν βρίσκομαι μαζί με τόσους άλλους! Με τους άλλους μού βγαίνει η μοναξιά μου, αλλιώς έχω τις μουσικές, τα βιβλία μου, τα λουλούδια μου, το βουνό και τους φίλους μου, τις αναμνήσεις και τα χαρτιά μου.

25) Ξέρετε την Σαβίνα από πρώτο χέρι…, πόσο κοντά σ’ εκείνη πιστεύετε ότι κατάφερε να φτάσει η ταλαντούχα ηθοποιός η Βικτωρία Ταγκούλη;
Ο Κωνσταντίνος Πέτρου στον ρόλο του Άγγελου του αλκοολικού άνδρα;

Και οι δυο ήταν έξοχοι! Η Βικτωρία που τραγουδούσε κιόλας θεικά είναι ένα από τα παιδιά του Κραουνάκη στη «Σπείρα- Σπείρα». Ο Κωνσταντίνος πάλι τόσο ονειρικός! Εξαιρετικοί υπήρξαν και οι δύο! Όλοι είχαν κάνει σπουδαία και συγγενική δουλειά, η Αναστασία Παπαδημητρίου είχε γράψει μεθυστικά τραγούδια σα να ‘ταν για τη συγκεκριμένη παράσταση, έτσι νόμιζαν όλοι! Η Μελίνα Παπανέστορος από τρία βιβλία κράτησε και σκηνοθέτησε την πεμπτουσία. Και η ιδέα της Αννούλας της Παπαδημητρίου για την θεατρικοποίηση, φοβερή! Ο Γιώργος Κωνσταντινίδης ο πιο καλός μαέστρος του κόσμου. Η Χαρά Μπιρμπίλη- Παπαδημητρίου που είχε αναλάβει το βίντεο γουόλ, είχε τόσο ατμοσφαιρικές φωτογραφίες, δικό της εξάλλου είναι και το εξώφυλλο στο βιβλίο. Κι ο Γιώργος Γεωγλερής, παλιός φίλος, καλός, με συγκίνησε.

26) Πώς νιώθετε όταν ακούτε να τραγουδούν λόγια που εσείς γράψατε;
Συγκίνηση, υπερηφάνεια, πρωτόγνωρα;

Ό,τι εν τέλει, ίσως δεν είμαι μόνη.

27) Πιστεύετε πως τα λόγια που τραγουδιούνται «μένουν» και δεν ξεχνιούνται, ενώ απ’ την ανάγνωση των βιβλίων, μένει μόνο το στόρι κι αυτό σύντομα μπορεί να ξεχαστεί;

Ε τα τραγούδια, όπως και να το κάνουμε, γνωρίζουν τον τρόπο να φτάνουν γρηγορότερα στην καρδιά!

28) Το αλκοόλ ήταν και είναι μια μάστιγα για τους άνδρες. Στην εποχή μας έγινε και για τις γυναίκες. Στην ιστορία σας… το τέλος ήταν δυσάρεστο. Πιστεύετε ότι αυτός ο δρόμος δεν έχει γυρισμό;

Όλοι οι δρόμοι έχουν γυρισμό, φτάνει να το προσπαθούμε! Δεν υπάρχουν υποθηκευμένες ζωές ούτε στην ευτυχία ούτε στην δυστυχία, ούτε στο πάθος, ούτε στο λάθος! Αλλά τη σωτηρία θα πρέπει να την αναζητήσουμε εντός μας! Το αλκοόλ όπως και οι ουσίες γενικά, είναι η άμυνά μας, το δεκανίκι μας για ν’ αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα με την οποία αντιδικούμε! Αλλά υπάρχει κι άλλος τρόπος αντιδικίας μ’ αυτήν, το διάβασμα και το γράψιμο, ένας απ’ εκείνους.

29) Ο Άγγελος δεν είχε την δύναμη να σωθεί ή κάποιο άλλο «μυστικό» ή αδιέξοδο τον οδήγησε στην αυτοκτονία;

Ο Άγγελος «έφυγε» διότι δεν άντεχε την άβυσσο που άνοιγε μέσα του! Σ’ αυτήν χάθηκε. Βέβαια τού έβαλε και η ζωή δύσκολα, αλλά συνήθως «φεύγει» εκείνος που επιθυμεί να φύγει. Ο άλλος, ή «το άλλο», μυστικό ή οτιδήποτε, συνήθως είναι το πρόσχημα. Ακούγεται σκληρό αλλά για μάς «φεύγουμε», ποτέ για τον άλλον! Και σας το λέω εγώ που αισθάνομαι μονίμως και λιγάκι… φεύγουσα.

30) Έχετε μεθύσει ποτέ; Πόσο πολύ μπορείτε να κατανοήσετε έναν αλκοολικό; Λένε ότι είναι άνθρωποι υπερευαίσθητοι. Συμφωνείτε;

Ναι, και πολύ! Και κινδύνεψα διότι μ’ αρέσει ο μεθυσμένος εαυτός μου! Είμαι πολύ… καθωσπρέπει κόρη, με απελευθερώνει το ποτό!
Πάρα πολύ μπορώ να τους κατανοήσω! Να μπω στη θέση τους, να γοητευτώ απ’ αυτούς, να τους προστατεύσω, να τους αγαπήσω! Πολλοί αγαπημένοι μου άντρες έπιναν, και πρώτος και καλύτερος ο αγαπημένος μου θείος και ο μπαμπάς μου. Ο μπαμπάς μου όταν έπινε μοίραζε δώρα και σοκολάτες στα παιδιά, μου τραγουδούσε, δεν μου χαλούσε χατίρι! Ο θείος μου με έπαιρνε αγκαλιά και με ανέβαζε μέχρι τον ουρανό. Και ένας αγαπημένος άντρας με έκανε να πιστεύω ότι ήμουν «η ωραιότερη, η σημαντικότερη του κόσμου»!

31) Αναρωτιέμαι διαβάζοντας τα βιβλία σας που μιλούν γι’ αυτόν τον άνδρα, αν ήταν ακριβώς έτσι, ή πολύ μακριά απ’ την πραγματικότητα. Τυχαίνει να έχω γνωρίσει πολλούς αλκοολικούς και συνήθως είναι νευρικοί, οξύθυμοι κ.λ.π. Μήπως τον ήρωά σας τον έχετε εξυψώσει πολύ χάριν της λογοτεχνίας ή της απουσίας του δικού σας ανθρώπου;

Υπήρξα μάλλον τυχερή και στους… μεθυσμένους ή τους αλκοολικούς άνδρες! Ακόμα και… οξύθυμοι, ήμουν «η λατρεμένη»!

32) Διαβάζοντας το βιβλίο σας «Να τα μετράω ή να μην τα μετράω τα χρόνια», μπήκατε στο πετσί του αντρικού ρόλου. Υπάρχει άραγε τέτοιος άνδρας στην πραγματικότητα, ή μόνο στην φαντασία μιας συγγραφέως και στα όνειρα όλων των γυναικών;

Όταν το έγραφα, νόμιζα ότι υπήρχε! Γι’ αυτόν το έγραψα εξάλλου το βιβλίο! Για να τον καταλάβω, και να με καμαρώσει μετά! Κατόπιν ανακάλυψα ότι αυτός ο… άντρας, ήμουν η ίδια! Ελπίζω να μην έχω κάνει τον ήρωά μου τραβεστί!

33) Τα βιβλία λένε ότι είναι τα παιδιά των συγγραφέων. Άρα
εσείς είστε πολύτεκνη. Λένε ότι ακόμα και η πιο καλή μάνα, ξεχωρίζει ένα παιδί περισσότερο. Εσείς, ξεχωρίζετε κάποιο;

Μάλλον θα πρέπει να είμαι πάρα πολύ καλή μάνα! Ή άσπλαχνη! Δεν είμαι σε θέση να ξεχωρίσω κανένα.

34) Εσείς είστε μοναχοπαίδι, άρα και η σταθερά χαιδεμένη της οικογένειας.
Ποια η σχέση σας με την δική σας μάνα;

Μη το πιστεύετε και πολύ αυτό το… χαιδεμένη! «Η αναρχική της μαμάς μου» ήμουνα πάντοτε, ίσως επειδή της έμοιαζα στα βασικά. Και «η μικρή πριγκίπισσα» του μπαμπά μου! Όσο περνούν τα χρόνια, όλα αυτά συγκλίνουν, οι διαφορές αμβλύνονται, τώρα είναι πια εκείνοι «τα λατρεμένα παιδιά μου»! Αλλά και η μαμά μου και ο μπαμπάκας μου, πάντοτε! Υπήρξα τυχερή, όλα τα βρήκα κοντά τους. Βρισκόμουν σε πόλεμο και ειρήνη διαρκώς! Μιλάμε για πολύ… ζωντανή σχέση, πάντα!

35) Στις κούκλες και σε άλλα βιβλία βγαίνει ένα παράπονο γι’ αυτήν. Θυμίζετε ένα παιδί που δεν λέει να μεγαλώσει. Πιστεύετε στον ανταγωνισμό μάνας κόρης ή στο χάσμα γενεών, ασυμφωνία χαρακτήρων κ.λ.π.

Ναι, ίσως και να είμαι τελικά… παιδικής ιδιοσυγκρασίας! Μπορεί και να είμαι αχόρταγη, ανικανοποίητη στην αγάπη, ένα «παιδί- αγάπα με» διαρκώς! Αλλά ομοίως δυνατά αγαπάω! Ο,τι δίνω, θέλω! Πολύ! Με πάθος! Πάντα στον υπερθετικό βαθμό, αυτή είμαι, τι να κάνω;

36) Θα θέλατε να μου πείτε κάτι περισσότερο για το πρώτο σας βιβλίο;

Το πρώτο ποιητικό ήταν οι «Σηματοδότες». Σε πολύ νεαρή ηλικία, 17, 18, 20 χρονών! Το περίεργο είναι ότι ακόμα τ’ αντέχω! Ποίηση με σχέδια, πολύ πρωτοποριακή γι’ αυτή την εποχή, ούτε ήξερα τελικά τι έκανα!
Το πρώτο πεζό μου, «Αλήθεια, τα τρως ακόμα τα νύχια σου;», δοκιμιακό μυθιστόρημα. Ακόμα και σήμερα απορώ πως τόλμησα! Συμπαθητικά το υποδέχθηκαν. Επανήλθα σ’ αυτή την φόρμα πέρυσι με το «Αύριο να θυμηθώ να σε φιλήσω», αλλά σαν φόρμα, ήταν το πρώτο που δοκίμασα, αυτό που με αντιπροσωπεύει, το πιο δικό μου, αυτό που μου πάει.

37) Πως νιώθετε όταν βλέπετε κάποιον να διαβάζει το βιβλίο σας; Αγωνία για την γνώμη του, άσχημα κ.λ.π.

Δύσκολα! Ντρέπομαι! Ευκολότερα το ‘χω να βγω γυμνή στην Ομόνοια!

38) Θα θέλατε να μου πείτε κάποιο ανεκπλήρωτο όνειρό σας;
Τα επόμενα σχέδιά σας;
Τι καινούργιο μας ετοιμάζετε;

Ανεκπλήρωτο όνειρο… να κοιμάμαι καλά τα βράδια!
Επόμενο σχέδιο… δεν συνηθίζω πια να κάνω σχέδια! Αφήνω την ζωή να κάνει παιχνίδι, είναι καλύτερος σκηνοθέτης από μένα!
Καινούργιο… συνεντεύξεις, δυο τόμοι με τον τίτλο «Άρον άρον εγέννετο αύριο» και για του χρόνου πια μια ποιητική συλλογή: «Το γράμμα που λείπει», για να κλείσει κι ο κύκλος με τα γράμματα.

39) Έχω πολλά ακόμα να σας ρωτήσω, μα φοβάμαι πως σας κούρασα.
Είστε η γυναίκα που έζησε έναν μεγάλο έρωτα. Άρα «κλείσατε» ως γυναίκα; Νομίζετε πως ο έρωτας χτυπάει μόνο μια φορά;

Την τύφλα μου, ξέρω! Το μόνο που ξέρω είναι πως μόνο δυνατά μπορώ ν’ αγαπώ! Να πεθαίνω θέλω για μιαν αγάπη! Αυτό.

40) Οι ευχές μου για σας είναι κάθε όνειρό σας να γίνει αλήθεια, με την ζυγαριά να γέρνει πιο πολύ στη ευχή:
Τα λόγια που γράφετε να τραγουδιούνται απ’ όλα τα πλήθη!
Σας ευχαριστώ για την τιμή!

Μάλλον εγώ είμαι εκείνη που θα πρέπει να σας ευχαριστήσει! Υπήρξατε όντως ρεπόρτερ… εξοντωτική! Κι οι ερωτήσεις σας από τις οξυδερκέστερες και τολμηρότερες ερωτήσεις που μου έχουν ποτέ γίνει!

*************************************
Απόσπασμα απ' το mail:
....Λενάκι, βιαστικό μεν, θέλει διορθώσεις, αλλά έχω κι άλλες απορίες!
Όλα όσα δεν είπαμε από κοντά, θέλω να στα ρωτήσω!
Αν δεν με βρίσεις, τα λέμε!...

Ε, ρε και να ήμουνα δημοσιογράφος! Είχα να σε ρωτήσω!

41) Αλήθεια! Εκείνη η γυναίκα που «Μετεβλήθη εντός μου, ο ρυθμός του κόσμου» πόσο κοντά ήταν ή είναι στην Ελένη; Στο παράθυρο της κουζίνας, κ.λ.π.

Κατερινάκι μου γλυκό ΚΑΙ αυτή η γυναίκα ήμουν εγώ! Είμαι όλοι οι ήρωές μου και κανένας!

42) Πόσο μόνη κορίτσι μου ένιωσες προχθές μέσα στο πλήθος;

Πιο μόνη δεν γίνεται και μη με ξαναρωτάς και βάλ’ το αν θέλεις! Φοβερή μοναξιά, η χειρότερη του κόσμου!

43) Αναρωτιέμαι αν η συγγραφή ανεβάζει έναν συγγραφέα στον ψυχολογικό τομέα ή αν τον ρίχνει στα τάρταρα της μοναξιάς του.
(συγγραφή εννοώ τις εκδόσεις, το κοινό κ.λ.π όχι την ανάγκη της γραφής)
Τελικά αξίζει; Εγώ γιατί νιώθω πως πονάει πολύ;
Μήπως η διαφορά βρίσκετε στα αυτοβιογραφικά; Μήπως μόνο εκεί πονάει;

Μα ό,τι πονάει, αξίζει μόνον! Και σώζει! Εμείς και ο τρόμος του άσπρου χαρτιού είμαστε, εμείς και η ιστορία, το παράλληλο σύμπαν. Όλα τ’ άλλα… ούτε σημασία έχουν κι ούτε μας αφορά κάτι απ’ αυτά!
Κι όσο για τα «αυτοβιογραφικά», από τη δική μας ψυχική αποθήκη ξεθάβονται όλα!

Φιλιά, Κατερίνα!

Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2008

«ΠΛΗΘΟΣ ΕΙΜΑΙ»

Πλήθος ήταν, επίσημοι ήταν, ας τους τιμήσω και στο "Διότι"!

«ΠΛΗΘΟΣ ΕΙΜΑΙ»
στο Θέατρο Δεξαμενής στο Κορωπί

Και ήταν… πλήθος!
Πρωτοφανής συγκέντρωση, 600 έως 700 προσκεκλημένοι, πολλοί από τους οποίους είχαν κάνει για να παρευρεθούν ταξίδι μακρινό, έζησαν στο θέατρο της Δεξαμενής στο Κορωπί ένα μαγικό βράδυ.
Βασισμένο σε ιδέα της εκδότριας Άννας Παπαδημητρίου η οποία είχε και τον συντονισμό της παράστασης, όσον αφορά την θεατρικοποίηση των βιβλίων («Τα βιβλία πάνε θέατρο»), με μουσικές συνθέσεις και μελοποιημένα τραγούδια της εκδότριας Αναστασίας Παπαδημητρίου, βίντεο γουόλ με φωτογραφικό υλικό που είχε ετοιμάσει ειδικά για την παράσταση η Χαρά Μπιρμπίλη - Παπαδημητρίου, το θεατρικό μουσικό δρώμενο «Πλήθος είμαι» που είχε διασκευάσει και σκηνοθετήσει η Μελίνα Παπανέστορος βασιζόμενη στα βιβλία της Ελένης Γκίκα «Υγρός Χρόνος» και «Αν μ’ αγαπάς μη μ’ αγαπάς» συγκίνησε, ενθουσίασε, έκανε τους προσκεκλημένους να τραγουδήσουν στο τέλος με τους ηθοποιούς και τραγουδιστές.
Στην πρωτότυπη αυτή παράσταση αφηγητής ήταν ο Γιώργος Γεωγλερής, γυναίκα η Βικτωρία Ταγκούλη, άνδρας ο Κωνσταντανίνος Πέτρου, μαέστρος ο Γιώργος Κωνσταντινίδης (πιάνο, μαντολίνο, βιολί), στην κιθάρα ο Γιάννης Γεράνης, τραγούδησαν η Αναστασία Παπαδημητρίου, η Πένυ Ξενάκη και η Βικτωρία Ταγκούλη.
Τα μελοποιημένα τραγούδια της Αναστασίας Παπαδημητρίου που ακούστηκαν ήταν σε ποίηση Νάνου Βαλαωρίτη, Φώτη Αγγουλέ, Ζακ Πρεβέρ (μετάφραση: Γιάννης Θηβαίος), Ελένης Γκίκα, Μάρως Βαμβουνάκη και Αννας Παπαδημητρίου.…
Για το έργο της Ελένης Γκίκα μίλησε εφ’ όλης της ύλης η συγγραφέας Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου, η οποία αναφέρθηκε στην ποιητική, ατμοσφαιρική, ελλειπτική γραφή της.
Την εκδήλωση έκλεισε ο δήμαρχος Κορωπίου Θεόδωρος Αθανασόπουλος, παιδικός φίλος της συγγραφέας, εμφανώς συγκινημένος (ήταν και η τελευταία βραδιά των «Σφηττείων»).

Παρόντες, μεταξύ πολλών άλλων, ήταν και οι συγγραφείς:
Μαρία Λαμπαδαρίδου- Πόθου φυσικά, Ρούλα Κακλαμανάκη, Ανδρέας Μήτσου, Μάνος Κοντολέων, Κώστια Κοντολέων, Ρίτσα Ψαραύτη, Πέρσα Κουμούτση, Άγγελος Χαριάτης, Εύα Στάμου, Μαρία Γαβαλά, Δημήτρης Καρύδας, Δημήτρης Βαρβαρήγος, Γρηγόρης Χαλιακόπουλος, Ελένη Στασινού, Γιάννης Φιλιππίδης, Μπάμπης Δερμιτζάκης, Λιλή Πρίφτη, Γιάννης Πρόφης, Κατερίνα Λαζάρου, ο μεταφραστής Γιάννης Θηβαίος, οι ποιητές Γιάννης Ευθυμιάδης, Δημήτρης Αθηνάκης, Μηλίτσα Πιέτρη- Αυγούστη, ο εκδότης Βασίλης Καραγιώργος, η ηθοποιός Ματίνα Καρρά, η λυρική τραγουδίστρια Αντιγόνη Σγούρδα, η δημοσιογράφος Ρίτσα Μασούρα και πολλοί μπλόγκερς.
Ανάμεσά τους, η Κατερίνα Παπαθεοδώρου ή «Κυκλάμινο του βουνού» που ταξίδεψε ειδικά από τον Βόλο, το «νατασσάκι», η «θαλασσινή ματιά», ο rider’s digest, η «Καφείνη» κ.α.
Βεβαίως παρέστη σύσσωμος η οικογένεια Παπαδημητρίου.
Όλη η ομάδα βιβλίου Κορωπίου, τα μέλη του Πνευματικού Κέντρου και των φίλων της βιβλιοθήκης, οι φίλοι της συγγραφέως από το Κορωπί.

Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2008

Οι επίσημοι

Το πλήθος των επισήμων, μαζί με άλλες φωτογραφίες, θα τα βρείτε στην ανάμνηση.
Μαζί με το κυκλάμινο του βουνού, φυσικά!
Τι να κάνει; Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον! Έτσι δεν λένε;

Διάσημο κοινό

Κι ύστερα...
ανέβηκε στο μικρόφωνο μια ωραία κυρία (συγγνώμη, δε θυμάμαι το όνομά της)
και είπε τα ονόματα όλων των διασήμων προσώπων που παρευρέθηκαν.
Βάλε! Συγγραφείς, ποιητές, εκδότες, δημοσιογράφους, μπλόγγερς, ακόμα και η Βερούλη ήταν!
Εκεί που σκεφτόμουνα πώς άντεξε το θέατρο τόσα ταλέντα και κρίμα που δεν καθόμουν εκεί κοντά να τους γνωρίσω, ακούω κι ένα "Η Κατερίνα Σταματίου - Παπαθεοδώρου, το κυκλάμινο του βουνού που ήρθε απ' τον Βόλο" κι εκεί μου κόπηκαν τα πόδια!
Τι να κάνεις;
Να κλάψεις απ' την συγκίνηση;
Τι δουλειά είχε το κυκλάμινο του βουνού να αντιλαλήσει μέσα σ' ένα θεόρατο θέατρο και μάλιστα στο Κορωπί; Δεν ξέραν ότι τα κυκλάμινα ζουν στα βουνά, σκύβουν το κεφάλι κι ότι κρύβονται κάτω απ' τις φτέρες;
Ν' ανοίξει η γη να με καταπιεί!
Αν τό' ξερα ότι θα γίνει τούμπανο, εγώ θα καθόμουνα πλάι στην Ελένη!
Δεν θα την άφηνα στιγμή μόνη της!
... να χαζεύει το φεγγάρι και να βυθίζεται στις σκέψεις της...
κι ας έλεγε ο κόσμος...
ότι ήμουν δίπλα της για να της κλέψω δόξα!
Εγώ κι εκείνη θα ξέραμε την αλήθεια.
Αρκεί να της κρατούσα το χέρι, όταν ηθοποιοί και τραγουδιστές με τα δικά της λόγια και με το ταλέντο τους, την πήγαιναν πολύ πίσω και σε στιγμές στενάχωρες...


Ε, μετά, άδειασε και η σκηνή, έκλεισα και την μηχανή, χαιρέτησα και την Ελένη κι έφυγα για τις υποχρεώσεις μου, αν και το μυαλό μου παρέμεινε εκεί!
Ήθελα να κλάψω για πολλά, αλλά...
δεν μ' άφησε το γενικό τρέξιμο.
Ο κόμπος έμεινε εκεί στον λαιμό, κι ακόμα δεν βγήκε...
Κι ας είμαι στον Βόλο! Εδώ τρέχω πιο πολύ!
Ίσως η βροχή, όταν μείνω μόνη μου...
βοηθήσει!
Πάντα τιμές και δόξες, Ελένη μου!
Τις αξίζεις!
Το κυκλάμινο του βουνού σ' ευχαριστεί, για όλα!

Ο Δήμαρχος




Κι ύστερα ήρθε ο Δήμαρχος!
Ο άνετος και κομψότατος κύριος Θεόδωρος Β. Αθανασόπουλος!
Είπε κι εκείνος τα δικά του!
Παραδέχτηκε ότι άργησαν να ανακαλύψουν το διαμάντι που έκρυβαν στον κόρφος τους τόσα χρόνια, συγγνώμη, στο Κορωπί ήθελα να πω και είπε πως από δω και πέρα θα την εκμεταλλευτεί την Ελένη!
Είναι για να την αφήσεις, κύριε Δήμαρχε;
Μετά είπε ότι "κοντά μας δεν είχαμε κανένα πολιτικό", γι' αυτό ήταν όλα υπέροχα!
Μόλις άκουσε η μηχανή μου για πολιτικό, κάτι έπαθε πάλι και μου θύμησε πως θέλει μάστορα.
Ευτυχώς όμως, μου στάθηκε στην πρόβα tζενεράλε!


Τα λόγια της Ελένης






Δεν μπορούσε να κάνει κι αλλιώς! Έπρεπε να πει δυο λόγια στο κοινό που την λατρεύει!
Τι κι αν είχε τρακ, τι κι αν έτρεμαν τα πόδια, τι κι αν η φωνή της κρύφτηκε απ' την συγκίνηση, εκείνη βρήκε την δύναμη και την βρήκε και είπε τόοοοσα πράγματα!
Ανάμεσα σ' αυτά, (ευχαριστώ και τα λοιπά) είπε ότι, όταν ήταν παιδί, στον χώρο του θεάτρου ήταν τα γύφτικα κι εκεί πήγαινε κι έπαιζε με τα γυφτάκια!
Αμ, από κεινα πήρες το ταλέντο, Ελένη μου!
Ξέρεις τι ταλέντα έχουν τα γυφτάκια;
Εμείς αγαπάμε γυφτάκια!
*
Τώρα, τι να κάνω;
Να κλάψω λιγάκι απ' την συγκίνηση;
Να σπάσω τα χέρια μου στο χειροκρότημα, όπως οι άλλοι;
Να φωτογραφήσω αυτές τις μοναδικές στιγμές;
Δεν ήξερα τι να πρωτοκάνω!

Χαιρετισμός ομάδας









Στο τέλος της παράστασης όλοι οι συντελεστές, μαζί με την τιμώμενη Ελένη, χαιρέτισαν το κοινό, που εκείνο με την σειρά του, έσπασε τα χέρια του στο χειροκρότημα!
Δεν περίμενε τόση ποιότητα, τόση δουλειά και τόσα ταλέντα!

Η ταλαντούχα ομάδα του "Πλήθους"

Όταν η λεπτολόγος και ταλαντούχα σκηνοθέτιδα Μελίνα Παπανέστορος έδωσε και τις τελευταίες της εντολές, άρχισε η παράσταση.
Η Μελίνα δραματοποίησε τα λόγια της Ελένης, απ' τα βιβλία της "Υγρός Χρόνος" και "Αν μ' αγαπάς μη μ' αγαπάς".
Η Μελίνα επίσης απήγγειλε τα μαγνητοφωνημένα ποιήματα που στο άκουσμά τους ανατρίχιαζα! Ειδικά σε κείνο του Ζακ Πρεβέρ " μάζεψα πουλιά, για σένα αγάπη μου!"


Ο προβολέας έπεσε πάνω στον αφηγητή που δεν ήταν άλλος απ' τον γνωστό κι αγαπημένο μας και ταλαντούχο ηθοποιό Γιώργο Γιωγλερή.

Οι μουσικοί έπαιξαν με όλο το μεράκι τους και η Αναστασία Παπαδημητρίου έπαιξε πιάνο και τραγούδησε με εξαιρετκή έμφαση το ποίημα του Νάνου Βαλαωρίτη, "Για ποιον". (πρώτη στροφή)
Μουσικοί ήταν:
πιάνο βιολί: Γιώργος Κωνσταντινίδης
κιθάρα: Γιάννης Γεράνης
Για ποιον, άραγε;

Στον ρόλο της γυναίκας έπαιξε η ταλαντούχα ηθοποιός Βικτωρία Ταγκούλη. Η έκπληξη ήταν για μένα στο ότι είναι και πολύ καλή τραγουδίστρια! Τραγούδησε το "Τραγούδι για σας" του Ζακ Πρεβέρ, σε απόδοση Γιάννη Θηβαίου και το "Χαίρε παραμύθι μου", της Ελένης Γκίκα.



Στον ρόλο του άντρα, έπαιξε ο ταλαντούχος ηθοποιός Κωνσταντίνος Πέτρου. Τέλειος αλκοολικός! Κωνσταντίνε, είχες πιεί κανένα ποτηράκι νωρίτερα; Τέλειος!



Εδώ ο προβολέας τονίζει την ταλαντούχα τραγουδίστρια Πέννυ Ξενάκη!
Ή φωνή!
Τραγούδησε το "Δεν θα πλήξω", του Φώτη Αγγουλέ, το "Νανούρισμα για γλωσσοδέτες", της Μάρως Βαμβουνάκη και το "Οι μεγάλες αγάπες", της Άννας Παπαδημητρίου.

Στο video wall έδειχνε φανταστικές φωτογραφίες της Χαράς Μπιρμπίλη - Παπαδημητρίου.
Στην φωτογραφία φαίνεται ο λαιμός.
Θυμάμαι εκείνα τα υπέροχα λόγια: "Μ' έγλειφε σαν κουτάβι!"
Για τις δικές μας, πρώτ’ απ’ όλα, άγρυπνες νύχτες…
άγρυπνη νύχτα μου…

Αρχειοθήκη ιστολογίου